Met bijna 450 Werelderfgoederen is Europa goed vertegenwoordigd op UNESCO’s beroemde lijst, die momenteel 962 inschrijvingen telt. Het grootste gedeelte van deze culturele erfgoederen bevindt zich buiten de stadsgrenzen, maar ook tijdens een stedentrip kun je prachtige, door UNESCO beschermde bezienswaardigheden bewonderen. Dit zijn onze 10 favoriete Stedelijke Werelderfgoederen in Europa.
1. Rome en Vaticaanstad
De Italiaanse hoofdstad Rome wordt ook wel ’s Wereld’s grootste openluchtmuseum genoemd. Het aantal door UNESCO beschermde monumenten, archeologische overblijfselen en andere bezienswaardigheden is dan ook erg groot. Officieel luidt de Romeinse UNESCO-inschrijving Historisch centrum van Rome, de bezittingen van de Heilige Stoel in die stad met speciale territoriale rechten en Sint-Paulus buiten de Muren. Daarnaast staat ook Vaticaanstad apart vermeld op de lijst met werelderfgoederen. Het Pantheon, de Zuil van Trajanus, het Colosseum en de Sint-Pietersbasiliek zijn slechts enkele van de vele (indrukwekkende) historische erfgoederen in Rome.
Foto door Moyan Brenn
2. Museumsinsel, Berlijn
Naast de modernistische woonwijken uit het begin van de vorige eeuw (sinds 2008) en de Berlijnse paleizen en parken (sinds 1990), staat ook Museumsinsel op UNESCO’s lijst met werelderfgoederen. Op dit eiland in de rivier de Spree, midden in Berlijn, bevinden zich vijf musea. De Alte Nationalgalerie, het Altes Museum, het Bode-Museum, het Neues Museum en het Pergamonmuseum werden allen tussen 1824 en 1930 op stijlvolle wijze gebouwd. Hierdoor zijn niet alleen de museumcollecties, maar ook de museumgebouwen op het eiland ware attracties.
Foto door Jean-Pierre Dalbéra
3. Het stadscentrum van Boedapest
Er zijn weinig steden met zo’n duidelijke tweedeling als de Hongaarse hoofdstad Boedapest. De rivier de Donau fungeert als natuurlijke grens tussen de stadsdelen Boeda en Pest en splijt de stad daarmee letterlijk in tweeën. De vermelding als werelderfgoed brengt beide delen weer samen, want aan beide oevers van de Donau zijn erfgoederen te vinden. Bezoek bijvoorbeeld in Boeda het Vissersbastion en het Parlementsgebouw, of het Kodály körönd-plein en het Gresham-paleis in stadsdeel Pest.
Foto door Maurice
4. Het stadscentrum van Brugge
Brugge wordt ook wel het Venetië van het Noorden genoemd, maar daarmee wordt de authenticiteit van de West-Vlaamse stad tekortgedaan. Het vele water in de stad is zo ongeveer de enige overeenkomst en Brugge heeft een eigen, uniek karakter. De oude bruggen over de wirwar aan reien, de vele handelshuizen en de drie kenmerkende Brugse torens (de O.L.V.-kerk, het Belfort en de Sint-Salvatorskathedraal) roepen zelfs stiekem de vraag op of Venetië misschien juist het Brugge van het Zuiden genoemd moet worden.
Foto door Steve Jurvetson
5. Het Rode Plein, Moskou
Mede door het aangrenzende Kremlin en de Basiliuskathedraal behoort het Rode Plein tot de mooiste pleinen van Europa. Veel Russen zien het 55.000m2 grote plein als het middelpunt van het land, doordat veel historische Russische gebeurtenissen zich op dit plein hebben afgespeeld. Doordat protestmarsen en militaire parades plaats hebben gemaakt voor toeristen en fotografen, is het Rode Plein (gelukkig) niet langer het middelpunt voor de strijdkrachten, maar het Russisch middelpunt voor toerisme.
Foto door Andrey
6. Venetië
Zelfs als Venetië volledig drooggelegd zou worden, verdient deze Italiaanse havenstad nog een vermelding als Werelderfgoed. De Basiliek van San Marco (aan het beroemde, gelijknamige plein), operahuis La Fenice en Palazzo Ducale hebben geen water nodig om extra op te vallen. Vanaf een gondel in één van de vele kanalen lijkt de stad echter te drijven. Mede hierdoor krijgt Venetië haar unieke uitstraling, die het tot één van de meest romantische steden ter wereld maakt.
Foto door Tambako the Jaguar
7. Oud en Nieuw Edinburgh
Het centrum van de Schotse hoofdstad Edinburgh bestaat ruwweg uit twee gedeelten; het oude Old Town, dat gedomineerd wordt door een middeleeuws fort, en het neoklassieke New Town. Het nieuwere gedeelte, dat ten noorden van de oude stadskern ligt, werd in de 18e en 19e eeuw gebouwd. Mede door de industriële revolutie barstte de stad uit haar voegen, waardoor de stadsbestuurders genoodzaakt waren om de stad doordachte wijze uit te breiden. Door de unieke combinatie van Old Town en New Town verdiende Edinburgh een voorname plaats op UNESCO’s lijst met Werelderfgoederen.
Foto door Boon Low
8. Herculaneum, Napels
In het jaar 79 na Christus legde de Vesuvius een dikke, zwarte deken over een deel van Italië. Pompeii is het wereldberoemde resultaat van deze vulkaanuitbarsting, maar het op zeven kilometer van het centrum van Napels gelegen dorp Herculaneum is eigenlijk nóg beter bewaard gebleven. Herculaneum werd onder een 25 meter dikke aslaag begraven en bleef zo bijna 1.700 jaar verborgen voor archeologen.
Foto door Kurtis Garbutt
9. Het stadscentrum van Bern
Het zesde oude stadscentrum op deze lijst -er zijn in totaal 29 Europese historische stadskernen verkozen tot Werelderfgoed- is dat van Bern. De winkelstraat Kramgasse behoort al bijna 1.000 jaar lang tot de belangrijkste straten in de stad. Sommige gebouwen aan de Kramgasse stammen zelfs nog uit de dertiende eeuw. Volgens de deskundigen van Mercer behoort de vijfde stad van Zwitserland tot de tien steden met de hoogste kwaliteit van leven ter wereld. En als je door het door de rivier de Aare omsloten stadscentrum wandelt, weet je eigenlijk direct waarom.
Foto door Olly M Pus
10. Hiërynomietenklooster, Lissabon
Het Hiëronymietenklooster, of Mosteiro dos Jerónimos, in de Portugese hoofdstad Lissabon wordt gezien als ‘s-wereld’s mooiste gebouw in Manuelstijl. Deze architectuurstijl wordt gekenmerkt door overdadige versieringen van onder meer pilaren, deurposten en kozijnen. Zowel het 16e-eeuwse kloostergebouw als de aangrenzende kerk zijn in Manuelstijl opgetrokken. Op steenworp afstand van dit gebouwencomplex vind je overigens nóg een Werelderfgoedinschrijving; de Toren van Belem.
Heb je aan tien mooie werelderfgoederen niet genoeg? Via een Britse aanbieder kun je sinds kort een twee jaar durende reis boeken, waarbij je álle werelderfgoederen bezoekt. De trip kost een slordige 1,2 miljoen euro, maar de vluchten, hotelovernachtingen én een donatie van 5.000 pond aan Unesco zijn daar bij inbegrepen.