Een weekendje Parijs: de positieve én negatieve kanten
Parijs is één van de meest populaire bestemmingen voor een stedentrip. In de Franse hoofdstad valt ook veel te zien en te beleven. Toch kan een bezoek aan Parijs ook minder leuke kanten hebben. Wat zijn de positieve én negatieve aspecten van een stedentrip naar Parijs? 5 Positieve punten 1. Romantische stad Parijs is één van de meest elegante hoofdsteden van Europa. De architectuur, de avenues, de parken, de beelden, het straatmeubilair, alles ademt elegantie. Ook de wandelmogelijkheden langs de Seine maken van de stad een geschikte bestemming voor verliefde paartjes. En dan heb je ook nog de Pont des Arts. Aan de gietijzeren omheining van deze brug kan je samen met je geliefde een hangslot bevestigen en dan de sleutels in de Seine gooien. Dit is symbolisch voor de eeuwige liefde tussen twee mensen. Mijn vrouw en ik hebben dat ook gedaan en dat was een mooi emotioneel moment. Pont des Arts 2. Veel musea Parijs telt circa 150 geweldige musea. Het is dus lastig kiezen, zeker als je maar een weekendje hebt. De verscheidenheid heeft echter ook een voordeel: of je nu houdt van Aziatische kunst, literatuur of geschiedenis, er is voor ieder wat wils. Wij bezochten drie musea. Het Louvre is het grootste en bekendste museum van Parijs. Of je nu bent geïnteresseerd in de Perzische oudheid of in Italiaans renaissance kunst, in het Louvre kan je het vinden. Het advies is nadrukkelijk om niet te proberen alles in één keer te zien. Het museum is daar te groot voor. Slimmer is om te kiezen voor je favoriete periode in de kunstgeschiedenis en alleen die afdeling te bezoeken. Parijs kent een aantal musea die helemaal zijn gewijd aan één kunstenaar. Bekend is het Picassomuseum, maar mijn persoonlijke favoriet is het Musée Rodin. Dit museum staat van boven tot onder vol met beelden van de 19-eeuwse beeldhouwer Auguste Rodin. Zelfs in de museumtuin staan beelden uitgestald. Bekende werken van de Franse beeldhouwer zijn De Denker, De Kus en De Burgers van Calais. Een kaartje voor het Musée de l’armee geeft ook toegang tot het enorme praalgraf van Napoleon Bonaparte in de Dôme des Invalides. Alleen al om die reden is een bezoek aan dit museum de moeite waard. Het praalgraf en alles daar om heen laten goed zien hoe gek de Fransen nog steeds zijn op Napoleon Bonaparte. Verder heeft het museum veel te bieden voor wie houdt van geschiedenis. De Kus, in Musée Rodin 3. Alle regionale keukens in één stad Frankrijk kent ontzettend veel regionale keukens. Iedere streek heeft weer zijn eigen overheerlijke specialiteiten. Om alles te proeven kan je door heel Frankrijk reizen, maar je kan ook een bezoek brengen aan de hoofdstad. In Parijs is vrijwel iedere Franse regio vertegenwoordigd met een restaurant. Daarnaast zijn de Parijse restaurants over het algemeen zeer betaalbaar. Je krijgt kwaliteit voor een scherpe prijs. Enkele aanraders: De naam Ambassade d'Auvergne geeft het al aan: op de menukaart van dit restaurant staan specialiteiten uit de Auvergne. Dat is een streek in midden Frankrijk, maar het restaurant zelf staat in hartje Parijs. Vlakbij de Centre de Pompidou. Waar kan je ver van Bretagne genieten van Bretonse specialiteiten? Dat kan bij Chez Michel. Dit betaalbare restaurant vlak bij de Gare du Nord is gespecialiseerd in de Bretonse keuken. De boot nemen om te kunnen genieten van de Corsicaanse keuken? Niet nodig, want in hartje Parijs bevindt zich het Corsicaanse restaurant L’Alivi. 4. Compacte stad Een groot voordeel van Parijs is dat de belangrijkste attracties zich op loopafstand van elkaar bevinden. In een wandeling van amper 3 kilometer kan je lopen van de Notre Dame, via de Pont des Arts, Musée du Louvre, Jardin des Tuileries, Place de la Concorde tot de Champs-Élysées. En 2,5 kilometer verder ben je al bij de Eiffeltoren. Rue Royal En als je deze afstanden toch nog iets te ver vindt, of als je naar een bezienswaardigheid wilt die iets verder weg ligt, dan is er altijd nog de metro. 5. Efficiënte metro De snelste en makkelijkste manier om door Parijs te reizen, is met de metro. Na Londen heeft Parijs het oudste metronetwerk ter wereld. Het is ook een heel fijnmazig netwerk en de metro’s rijden zeer frequent. Meestal hoef je niet langer dan een paar minuten te wachten. En de kaartjes zijn heel betaalbaar. 4 Negatieve punten 1. Zakkenrollers De Parijse metro is niet alleen efficiënt en snel, maar het is ook de favoriete werkplek van zakkenrollers. Je loopt vooral een risico als het druk is, zoals in de ochtend- en avondspits. Helaas zijn mijn vrouw en ik hier ook het slachtoffer van geworden. Wij hebben twee fouten gemaakt. Als eerste hadden wij teveel contant geld bij ons en daarnaast wilden wij per se de metro halen die al op het perron stond. Hierdoor letten wij een moment minder goed op onze spullen. Hadden wij rustig op de volgende metro gewacht, dan was er waarschijnlijk niets gebeurd. Parijse Metrostation De kans om slachtoffer te worden van zakkenrollers is in Parijs relatief groot. Een goede reisverzekering kan daarbij helpen, maar het is niet zaligmakend. Camera’s, mobiele telefoons en andere spullen vallen bijna altijd onder uw reisverzekering, maar dit geldt niet voor contant geld en bankpassen en/of creditcards. Dat is vaak niet meeverzekerd. Benieuwd wat je kunt doen om zakkenrollers geen kans te geven? Bekijk dan deze 10 Tips om zakkenrollen tegen te gaan. 2. Opdringerige oplichters In iedere Europese hoofdstad zijn oplichters actief, maar Parijs staat er om berucht. Het is ook verbazingwekkend hoe openlijk de Parijse oplichters proberen om geld af troggelen bij toeristen. Een veelvoorkomende truc waar je voor moet oppassen is een goede doelen-scam, vaak te herkennen aan een vrouw met een clipboard. Zij zegt geld in te zamelen voor een goed doel. Trap hier niet in, want het goede doel bestaat niet. Beter nog is ieder contact te vermijden. Zo gauw een oplichter de kans krijgt om je aan te spreken, kan het lastig zijn om ervan af te komen. Bij ons moest er zelfs een gendarme aan te pas komen, voordat wij met rust werden gelaten. Kijk ook uit voor de ‘gratis’ waarzegsters. Zij zeggen dat zij gratis je toekomst willen voorspellen, maar naar een aantal minuten eisen ze opeens geld voor hun service. Als je weigert, dan beginnen ze herrie te schoppen. Soms komt een collega-waarzegster erbij staan om extra druk uit te oefenen. Oplichters zijn vooral actief in de buurt van toeristische topattracties zoals de Eiffeltoren en de Sacré-Cœur. In het 200 meter lange straatje die loopt van de metro naar de Sacré-Cœur staan soms meer dan 10 balletje-balletje-standjes, een bekend oplichtersspel. Tip: Ga met een grote boog om iedere vreemdeling die je aan wil spreken. Dat is de beste manier op oplichters geen kans te geven. 3. Wisselvallig weer Hoewel de Franse hoofdstad meer dan 400 kilometer zuidelijker ligt dan de Nederlandse, blijft het een Noord-Europese stad met een zeeklimaat. Dit betekent dat wie naar Parijs gaat, altijd een risico loopt op slecht weer. Vooral de kans op regen is groot, maar het kan er ook erg koud zijn. Min of meer hetzelfde als bij ons dus. 4. Lange rijen voor topattracties Met name bij de Eiffeltoren, de Notre Dame en het Louvre staan meestal lange rijen. Bij de Eiffeltoren is een wachttijd van meer dan 2 uur geen uitzondering. Rij voor de Eiffeltoren Gelukkig kan je bij het Louvre en de Eiffeltoren online tickets kopen. Bij de Notre Dame is dat niet mogelijk, daar zal je echt in de rij moeten staan. Hier staat tegenover dat toegang tot de Notra Dame gratis is. Alleen voor de toren en de schatkamer moet je een entreekaartje kopen. Het advies is wel om kaartjes te kopen via de officiële websites van de Eiffeltoren en het Louvre, of een betrouwbare ticketverkoper. Bij sommige commerciële partijen betaal je meer dan het dubbele van het reguliere tarief. Bij online verkoop van kaartjes werkt de officiële website van de Eiffeltoren met vaste tijden. Vaak zijn de online tickets weken voor een bepaalde datum uitverkocht. Het is daarom verstandig om ruim van te voren tickets te kopen. Reisadvies Laat de negatieve punten je niet weerhouden om naar Parijs op vakantie te gaan. Want als je goed bent voorbereid en het weer zit een beetje mee, dan zal je stedentrip zonder twijfel slagen! Deze gastblog is geschreven door Robin Kerkhof. Hij is werkzaam voor Generali Nederland en bezoekt regelmatig leuke steden binnen Europa.
Europa’s Ultieme Watersteden
Een stad die omringd is door water, is altijd net iets specialer. Hier vind je een uniek straatbeeld, dat wordt onderbroken door vrijwel nooit identieke bruggen, terwijl de zonsondergang door de weerkaatsing in het water lijkt te verdubbelen. En in deze waterrijke steden vind je de meeste bruggen. 1. Hamburg Dit is niet de stad die je op de eerste plek in deze lijst zou verwachten, maar Hamburg heeft meer grachten en kanalen dan Venetië en Amsterdam samen! Met ruim 2.400 bruggen is Hamburg de onbetwiste bruggenhoofdstad van Europa. 2. Amsterdam Met ruim 1.500 bruggen is Amsterdam een goede tweede in deze lijst. De Amsterdamse grachten - en daarmee ook een beetje de bruggen - zijn opgenomen op UNESCO's lijst met Werelderfgoederen. 3. Venetië Met iets meer dan 400 bruggen heeft het eilandstadje Venetië wellicht niet het hoogste aantal bruggen, maar waarschijnlijk wel de hoogste brugdichtheid. De overgrote meerderheid van de Venetiaanse bruggen ligt namelijk in het kleine, oude stadscentrum. 4. Sint Petersburg Het Russische Sint Petersburg heeft op sommige plaatsen wel wat weg van Amsterdam. Dat is niet vreemd, want de stad werd in de 18e eeuw naar Nederlands model gebouw. De grachtengordel is voorzien van ongeveer 340 bruggen. 5. Gent Over de Gentse leien liggen zo'n 125 bruggen. Het pronkstuk is de Sint-Michielsbrug. Vooral vanwege de locatie, die uitzicht biedt op de Gentse Torenrij. 6. Wroclaw De Poolse stad Wroclaw ligt op 12 eilanden, die verbonden worden door 112 bruggen. Dit heeft Wroclaw de bijnaam 'Het Venetië van Polen' opgeleverd, al zou 'Het Hamburg van Polen' dus een meer toepasselijke naam zijn. 7. Utrecht Bijna 90 bruggen overspannen de Utrechtse grachten en kanalen. De meeste bruggen in het stadscentrum zijn al enkele eeuwen oud, al zijn velen in de loop der jaren aangepast aan het moderne verkeer. 8. Groningen Nederland doet haar naam als waterland eer aan, met nog een stad in de top 10. Groningen telt ruim 70 bruggen over het grachtenstelsel in het centrum en de kanalen die hier naartoe leiden. 9. Brugge In Brugge heb je de keus uit ruim 70 bruggen om de Brugse reien, zoals de grachten in de West-Vlaamse stad worden genoemd, over te steken. 10. Stockholm / Moskou De Zweedse hoofdstad Stockholm is gebouwd op 14 eilanden, die omringd worden door bijzonder helder en schoon water. Dwars door de Russische hoofdstad Moskou lopen twee rivieren en evenveel kanalen. In beide steden liggen ongeveer 60 bruggen over het water. Stockholm (boven) en Moskou (onder)
Nieuwe routes voor Ryanair, Easyjet en Transavia
Elk voorjaar schrappen de meeste lowcost-airlines een aantal minder populaire bestemmingen, om deze in te ruilen voor nieuwe steden. Hierover wordt zo af en toe iets bekend, met als resultaat dat je aan het begin van een nieuw reisseizoen allang vergeten bent wat er ook al weer veranderen gaat. We zetten de (tot nu toe bekende) bestemmingswijzigingen van Ryanair, Easyjet, Transavia en een aantal andere lowcost-airlines op een rijtje, aangevuld met de meest in het oog springende nieuwe regels en tarieven van dezelfde vliegtuigmaatschappijen. Easyjet Vanaf dit jaar stalt Easyjet voor het eerst toestellen op Schiphol. Eerst drie, maar later waarschijnlijk meer. Dit resulteert direct in nieuwe bestemmingen, want vanaf eind maart vliegt Easyjet van Schiphol naar Nice, Toulouse, Venetië, Olbia (oostkust Sardinië) en het Kroatische Dubrovnik. In de maanden juli en augustus zijn er zomervluchten naar Corfu, Ibiza en Palermo. Daarnaast wordt er vaker gevlogen naar onder meer Berlijn, Bordeaux en Londen-Gatwick. Ryanair Vanaf Eindhoven vliegt Ryanair vanaf 1 april dagelijks naar Lissabon. Ook worden Madrid, Manchester, Tenerife en Turijn aan de vaste bestemmingen toegevoegd. De lijndienst naar Knock (Ierland) wordt geschrapt. Ook in België wordt het aantal bestemmingen uitgebreid. Vanaf Zaventem vliegt Ryanair vanaf dit jaar naar Dublin en Verona. Het aanbod op Brussel-Charleroi wordt uitgebreid met Athene, Boekarest en Praag, terwijl het eerder geschrapte Riga weer terugkomt. Daarnaast wordt er vaker gevlogen op Madrid, Marseille en Warschau. De vluchten tussen Groningen en Mallorca en Girona-Barcelona verwijnen. Eerder schrapte Ryanair al een groot aantal vluchten vanaf luchthaven Weeze, maar een paar van deze verbindingen komen vanaf 2015 weer terug. Vanaf 1 april kun je weer wekelijks naar Agadir (Marokko), Bydgoszcz (Polen), Tallinn (Estland), Stockholm-Skavsta en Vaxjö (beide Zweden). Verder heeft Ryanair aangekondigd te gaan testen met inflight entertainment en Wi-Fi. Dit zal waarschijnlijk gratis worden aangeboden, waarbij af en toe reclame getoond zal worden om de kosten te dekken. Transavia Transavia breidt het aanbod uit met vluchten van Rotterdam naar Berlijn. Vanuit Amsterdam zal worden gevlogen naar Bari (Italië), Izmir (Turkije) en Malta. Daarnaast worden veel vluchtfrequenties aanzienlijk verhoogd. Zo worden Alicante, Barcelona en Malaga nu twee of zelfs drie maal per dag aangevlogen vanaf Schiphol. Ook verdwijnen er een aantal vluchten. Transavia zal komende zomer vanaf Rotterdam niet meer naar Istanbul, Valencia en Praag vliegen. Vanaf Eindhoven worden de vluchten naar Napels, Madrid en Venetië geschrapt, op Schiphol verdwijnen de verbindingen met Almeria en Istanbul. Vueling Vanaf dit jaar vliegt het Spaanse Vueling viermaal per week van Rotterdam naar Barcelona. Wizz Air De Hongaarse luchtvaartmaatschappij Wizz Air vliegt vanaf dit jaar van Boedapest naar Maastricht.
Heidelberg: Romantische universiteitsstad
StedenTripper werkt samen met Reisgids van de Consumentenbond. Iedere maand verschijnt er een artikel, dat eerder in dit magazine is gepubliceerd, exclusief op StedenTripper.com. Zo maak je kennis met hun praktische tests en uitgebreide reisartikelen. Heidelberg bekoort met zijn magnifieke ligging aan de Neckar, gedomineerd door de burchtruïne en met de levendige sfeer in de overzichtelijke Altstadt. Dat is echter niet alles: er zijn verrassende musea, je kunt er goed winkelen en wandelen op de groene heuvels aan de stadsrand. Heidelberg ligt ideaal. Dat is goed te zien als je halverwege de Alte Brücke staat en met de Heiligenberg in je rug naar de Altstadt kijkt. De stad wordt gedomineerd door de kasteelruïne, die ogenschijnlijk voor het grijpen ligt tegen de groene heuvel van de Königstuhl; mooier kan haast niet. Begin negentiende eeuw was Heidelberg de spil van de romantiek: de schrijver Hölderlin, de componist Schumann en schilders als Fohr en Fries vonden er inspiratie. Dit dankte Heidelberg aan de aanwezigheid van de kasteelruïne, omgeven door dichte bossen en de in ere herstelde universiteit. Dankzij de studenten, die al meer dan 600 jaar zorgen voor leven in de brouwerij, is het er allerminst saai. Daarnaast is er genoeg te zien in de musea, inclusief de historische universiteit. Grootstedelijk is Heidelberg zeker niet, het heeft zelfs iets landelijks, maar dat maakt de drie miljoen bezoekers blijkbaar niets uit. Onder hen zijn opvallend veel Amerikanen en Aziaten. Mysterieus Schloss als stadsgezicht Wat de Eiffeltoren is voor Parijs, is het Schloss voor Heidelberg. De historische verblijfplaats van de keurvorsten van de Pfalz domineert het stadsgezicht en geeft het een mysterieus en romantisch tintje. Goed nieuws voor wie een hekel heeft aan klimmen en tandradbanen: het Schloss is het mooist van onderaf. Dé plek om het te bewonderen is vanaf de Alte Brücke met de Brückepoort op de voorgrond; met Minerva, de godin van de wijsheid, ben je in goed gezelschap. Een goede tweede is de Kornmarkt, met het beeld van de Madonna op de voorgrond. En ook van de Karlsplatz lijkt het of je het Schloss zo aan kunt raken. Omhoog kun je te voet, een minuut of tien vanaf de Kornmarkt, of één halte met de tandradbaan. Neem in ieder geval een kijkje op de binnenplaats en wandel door de tuinen in Engelse landschapsstijl (gratis). Het uitzicht op de zee van rode daken aan de rivier is prachtig. Op de binnenplaats vechten de gevels in Italiaanse en Duitse renaissancestijl om de aandacht. De rondleiding door het interieur van het slot is weliswaar aardig, maar je ziet geen authentiek meubilair. Onder het Schloss wacht de rij bezoekers op een kijkje in het immense wijnvat, waarin de belasting werd voldaan in de vorm van wijn. Het apotheekmuseum met een alchimistenlaboratorium in het slot is een van de meest uitgebreide in zijn soort. Oudste universiteit Heidelberg dankt zijn faam en voorspoed met name aan de universiteit, de oudste van Duitsland, die dateert uit 1386. De universiteit is zeer aanwezig in de Altstadt, zowel in gebouwen als in 26.000 studenten en 12.000 medewerkers. Het hart ervan ligt aan de Uni(versitäts)-platz. Daar staat de oude universiteit met de mooie historische aula. Om de hoek geeft de Karzer oftewel de studentengevangenis een goed beeld van het studentenleven in de voorgaande eeuwen. Vaak was het aangaan van een duel met een medestudent - een litteken gaf status - de reden van opsluiting. De wanden staan vol met spitsvondige teksten en tekeningen. De Biblioteca Palatina oogt met haar rijkversierde, dieprode zandstenen gevel veel ouder dan ze in werkelijkheid is. Het markante gebouw is pas een eeuw geleden gebouwd. Veel ouder is de Codex Manesse, het pronkstuk van het Bibliotheekmuseum (gratis) met kleurige miniaturen bij de minneliederen. Er tegenover is de Sint Pieter, de Universiteitskerk: in het sobere interieur trekken vooral details van historische grafmonumenten de aandacht. Bij studenten horen kroegen. De levendigste is Schnookelooch met behalve oude foto’s en inscripties van disputen, een gemêleerd publiek. Voor louter studentensfeer moet je in de openbare mensa van de Marstall zijn. Verrassend museumtrio Topmusea zoek je tevergeefs in Heidelberg. Het Kurpfälzisches museum, met zijn uitgebreide verzamelingen schilderijen, beelden en archeologie, gehuisvest in het Palais Morass komt wel in de buurt. Hoogtepunten zijn onder andere de schilderijen van de Heidelbergse school (Romantiek), Romeinse vondsten en het origineel van de Madonna van de Kornmarkt. Je bent er minimaal enkele uren zoet. Klein maar fijn is de verzameling van het Asmat-volk uit Nieuw-Guinea in het Volkenkundig museum. De rituele boten zonder bodem springen eruit net als de ogenschijnlijk gestapelde beelden van de voorouders. Daarnaast zijn er steeds wisselende exposities uit verschillende werelddelen. Uniek is de verzameling Prinzhorn, met 5000 werken van geesteszieke patiënten, gemaakt tussen 1919 en 1921. Steeds is naast een beperkt aantal tekeningen een deel van de collectie te zien, vaak met een thema. Het rijk geïllustreerde boek dat Prinzhorn over zijn collectie maakte, beïnvloedde de schilderkunst van grootheden als Klee, Ernst en Dali. Kraam of Kaufhof? De oudste ‘winkels’ zijn de kramen rondom de Heiliggeistkirche. Ze waren er al in de dertiende eeuw en verkochten kaarsen en wierook. Vanwege de obligate souvenirs, het merendeel van het aanbod, is gepleit voor verwijdering, maar gezien de historie mogen de kramen blijven. De Hauptstrasse is de langste autovrije winkelstraat van het land en de variatie is groot: van bekende ketenzaken en exclusieve modewinkels tot ambachtelijke bakkers en een bloemenwinkel in de entree van het piepkleine Zimmertheater. Ook in de zijstraten zoals de uitgaansstraat Untere Strasse zijn veel aparte winkels, bijvoorbeeld het absintmuseum. In de Steingasse is het Studentenkusshaus: het adres voor het populairste souvenir. Je wordt er vriendelijk bediend door de nichten van de bedenker van de Heidelberger Studentenkuss (hartje van noga en chocola). Op de Bismarckplatz, waar trams en bussen de toon zetten, zit een enorme vestiging van warenhuis Kaufhof. De blik omlaag Vanuit de kleinschalige Altstadt ben je in een mum van tijd in het groen. Een even populaire als mooie wandeling voert over de zogenoemde Philosophenweg. Steek de Alte Brücke over en volg het zigzagpad omhoog. Eenmaal op hoogte geniet je tussen tuinen en plantsoen van het uitzicht op de rivier, de stad en het Schloss. In de wijk Neuenheim kom je weer in de bebouwing. Aan de Ladenburger Strasse stuit je op een leuke dagmarkt met enkele restaurantjes zoals de Elzässer Stube. De Philosophenweg te kort? Ga dan verder omhoog bij de Alte Brücke en maak een rondwandeling op de Heiligenberg. Je kunt ook de tandradbaan naar de top van de Königstuhl nemen, inclusief het erg steile laatste stuk. Ook daar kun je een rondwandeling maken of op het terras van het uitzicht en een glas lokale wijn genieten. Beide wandelingen zijn ook prima te combineren tot een dagtocht. Een boottocht (40 minuten) met de boot op zonne-energie is de moeite waard. Heb je de Philosophenweg gewandeld, dan voegt het echter weinig toe. Hoe kom je er? De afstand van Utrecht via Arnhem-Oberhausen-Keulen-Wiesbaden naar Heidelberg over de A3 is 470 km. Buiten de spits duurt deze rit ongeveer 4,5 uur. In de oude stad zijn volop parkeergarages. De treinreis Utrecht-Heidelberg duurt iets meer dan 4 uur. Per ICE (1 overstap) kost een retour ongeveer 170 euro. Reizen per trein is echter al mogelijk vanaf zo'n €90, reken dan wel op een iets langere reistijd en 2 of 3 keer overstappen. Dit artikel verscheen eerder in de Reisgids van de Consumentenbond. Wil je verder kennismaken met dit inspirerende magazine? Bestel dan een los nummer van Reisgids, of neem een abonnement.
De ultieme sale-winkelsteden
Voor de meeste mannen een spookbeeld, voor de meeste vrouwen het paradijs: Hele winkelstraten vol boetiekjes, kledingzaken, grote ketens en etalages. Dat paradijs wordt nóg mooier (en zelfs dat spookbeeld wordt iets aantrekkelijker) als de flinke kortingspercentages je om de oren vliegen. Op 3 januari is het in België weer zover: Dan kun je tot 31 januari weer genieten van solden. Twee keer per jaar mogen winkels een uitverkoop houden, buiten deze periodes gelden de ‘normale tarieven’. Hierbij een lijstje met Europese steden waar het toch wel erg leuk winkelen is. 1. Antwerpen (België) We beginnen dan ook in België. Antwerpen kent een zeer gevarieerd aanbod, de winkels zijn gehuisvest in het historische centrum en je hebt slechts sporadisch last van verkeer. Bovendien zijn de winkelstraten goed op elkaar aangesloten en is het vooral in het centrum goed te bewandelen. De binnenstad kent zo haar eigen zones, maar daar is goed tussen de pendelen. Zo loop je rustig tussen de winkelzones als de Meir, de Wilde Zee, de Modewijk, de Leien, Quartier Latin, de Stationswijk en Het Zuid. De drukste plek is Meir, waar je vooral de grote modeketens zult vinden. Hier vind je bovendien twee grote shoppingmalls. In Modewijk vind je de meeste modewinkeltjes en stellen ontwerpers hun nieuwste creaties tentoon. Parkeren is af en toe lastig in Antwerpen, maar vanaf het Centraal Station van Antwerpen loop je eigenlijk direct de winkelstraten in. 2. Lille (Frankrijk) Net over de Belgisch-Franse grens ligt Lille (of Rijsel) en dat is na Parijs de grootste winkelstad van Frankrijk. De grote merken zijn hier allemaal vertegenwoordigd en vind je bijvoorbeeld in het enorme Euralille (zie foto). Deze mall heeft liefst 120 winkels en kan als ‘hypermodern’ getypeerd worden. Hier zul je weinig verrassende winkeltjes tegenkomen, maar voornamelijk de bekende merken. Marche de la Vieille Bourse is een markt, waar je boeken, platen, postzegels, ansichtkaarten en kranten kunt kopen. Deze zijn voornamelijk Franstalig, met hier en daar een verdwaald Duits of Engels item. Rue de la Monnaie is de straat met vele kleine boetiekjes. Niet alleen originele kledingzaakjes, maar ook kleine banketbakkerijen of winkeltjes met leuke hebbedingetjes. De grote merken zijn niet alleen gevestigd in de Euralille, maar ook rond de Rue de Béthune. De Rue de Béthune is het drukte winkelgebied van de stad. Je vindt hier ook kleine winkeltjes. Lille is een gevarieerde, verrassende shopstad, waar je je dag kunt afsluiten in één van de vele restaurantjes. De historische binnenstad is bovendien een extra stimulans om deze stad te bezoeken. 3. Milaan (Italië) Dé shopstad van Europa, wereldberoemd om haar mode en design, mag natuurlijk niet ontbreken in deze lijst. Het spreekt voor zich dat er dan ook erg prijzige designerwinkels te vinden zijn in Milaan, zoals in de volledig overdekte winkelstraat Galleria Vittorio Emanuele. Hier zul je Prada, Gucci en Louis Vutton vinden. Andere hippe en prijzige winkelstraten zijn de Via Montenapoleone, de Via Sant’Andrea, de Via della Spiga en de Via Manzoni in het oude centrum van Milaan (Centro Storico). Maar ook Milaan biedt voor ieder wat wils en dus ook voor iedere portemonnee. Bijvoorbeeld de Via Dante en de Corso Vittorio Emanuele, waar je wat minder exclusieve winkels zult vinden, maar bijvoorbeeld wel de H&M. De Corso Buenos Aires is één van de langste winkelstraten van Europa en ook hier kan eenieder gerust winkelen. En net zoals het in België in januari ‘solden’ is, beleeft ook Milaan in januari haar uitverkoop. 4. Kopenhagen (Denemarken) De Deense hoofdstad Kopenhagen kent een prachtig historisch centrum en daar kun je ook uitstekend winkelen. Rond Kongens Nytorv (het Koningsplein) tref je diverse modehuizen en interieurwinkels aan. Hier vind je bijvoorbeeld ook de flagstore van Bang & Olufsen, met talloze gadgets op het gebied van audio en video. In Milaan ligt de langste winkelstraat van Europa, maar in Kopenhagen ligt de langste autovrije winkelstraat van Europa, Strøget. Grote warenhuizen, met werk van zowel Deense als internationale ontwerpers. Achter Strøget ligt Læderstræde, waar wat juweliers, kleine kledingzaakjes en interieurboetiekjes gevestigd zijn. Liever gewoon alle winkels bij elkaar en overdekt? Ook in het gloednieuwe winkelcentrum Torvehallerne zijn vele winkeltjes te vinden. De wijk Vesterbro is de meest trendy wijk van de stad, terwijl Nørrebro de wijk is met vele kroegen en vaak de opmaat naar een lange nacht. 5. Reykjavik (IJsland) Misschien verrassend, maar Reykjavik is een geweldige shopstad. Althans, als je genoeg te besteden hebt, want het shoppen in Reykjavik is wel een stuk duurder dan bijvoorbeeld in Nederland. Dat het er duur is, vertaalt zich ook naar het aanbod in bijvoorbeeld dé winkelstraat van de stad: Laugavegurinn. Reykjavik heeft niet zozeer een groot centrum met een uitgebreid aanbod, maar je vindt er over het algemeen wel voornamelijk kwaliteitswinkels. Heb je toch ook weer niet zó veel te besteden, dan is er ook nog een uitgebreide vlooienmarkt (de grootste van IJsland) in een oude havenloods. Deze heet Kolaportið, waar je ook veel kwaliteitsproducten kunt vinden. Ook zijn er nog twee grote winkelcentra in de stad te vinden, Kringlan (foto) en Smáralind. 6. Hamburg (Duitsland) Hamburg is de op één na grootste stad van Duitsland en een echte shopstad. De hoofdwinkelstraat is de Mönckebergstraße, waar alle grote warenhuizen gevestigd zijn. Maar Neuer Wall is toch wel the place to be. Deze Hamburgse PC Hooftstraat brengt de Duitse glamour in z’n openbaarheid. Je ziet hier veel dure auto’s, bekende Duitsers en een grote rijkdom. Er zijn natuurlijk ook andere uitersten. Bekend voorbeeld is Harry’s Hamburger Hafenbasar, waar je bizarre voorwerpen kunt kopen. Dus zoek je nog een Afrikaans voodoomasker? Precies. Je vindt deze shop in de wijk Sankt Pauli, waar vele boetiekjes en leuke winkeltjes te vinden zijn. Hier is ook de Reeperbahn , het red light district van de stad. 7. Malaga (Spanje) Helemaal in het zuiden van Spanje ligt de strandplaats Malaga. En alsof die twee argumenten nog niet aantrekkelijk genoeg zijn: Malaga is een echte shopstad. De winkelstraat in Malaga is Calle Marqués de Larios. Boven de straat hangen schaduwdoeken, om ervoor te zorgen dat het niet té warm wordt om te shoppen. De straat is breed, autovrij en hier zijn de grote, bekende merken gevestigd. In de wintermaanden is het in Malaga gewoon nog minstens 15 graden, dus prima weer om nog buiten te vertoeven. Net buiten het centrum liggen de districten Pedregalejo en El Palo, waar ook diverse kleine maar erg leuke winkels te vinden zijn. In Malaga gaan de meeste winkels om 8 uur ’s avonds dicht en in de zomer moet je rekening houden met een sluiting in de middag in verband met de siësta. 8. Brugge (België) Er is méér in Brugge dan alleen die bijzonder mooie historische binnenstad. Brugge is namelijk ook een hele fijne winkelstad. Je vindt hier heel veel Brugse winkels en minder grote ketens. Deze eigenheid is een goede reden om deze stad te verkennen. In de historische binnenstad vind je al vele boetiekjes, kunstgalerieën en speciaalzaakjes. De belangrijkste winkelstraat is de Steenstraat, waar je overigens wel veel ketens zult vinden. Let wel een beetje op, want er zijn in de winkelstraten nogal wat chocolatiers gevestigd. Daar schuilt in veel gevallen natuurlijk wel enig gevaar in, want de Brugse chocolade is beroemd en erg lekker. Net als in de rest van België start de ‘solden’ in Brugge op 3 januari en deze duurt tot 31 januari. Foto: Richard Barrett-Small / Flickr.com
Vier tolvrije steden in Duitsland
Het lijkt erop dat Duitsland vanaf 2016 definitief tol gaat heffen voor het gebruik van autobahn. Volgens diverse bronnen zal er een tolvignet komen, dat ongeveer 100 euro per jaar moet gaan kosten, of 10 euro voor 10 dagen. Wie regelmatig in Duitsland komt zal wel tot aanschaf moeten overgaan, maar om nu een dure sticker onder je raam te plakken als je één a twee keer per jaar voor een citytrip de grens overgaat... Dan kun je in plaats van de auto het vliegtuig, de trein of de bus nemen, maar ook dat is niet ideaal. Gelukkig zijn er een aantal leuke Duitse steden die zó dicht bij de grens liggen, dat je ze via lokale wegen kunt bereiken. En daarvoor heb je geen tolvignet nodig! 1. Aken Aken ligt praktisch tegen het drielandenpunt met Nederland en België aan. De Dom van Aken en het stadhuis vormen het historische centrum van de stad. De bouw van de Dom begon in 796 in opdracht van Karel de Grote en werd vervolgens steeds iets groter en imposanter. Binnen in de kerk zijn diverse geschiedkundige topstukken te bewonderen, zoals de troon van Karel de Grote. Ook ligt hier –naar het schijnt- een lendendoek die Jezus Christus heeft gedragen. Binnen de Dom ligt een uitgebreide schatkamer, waar nog veel meer kunstschatten te vinden zijn. Om Aken heen ligt een stevige stadsmuur, met meerdere stadspoorten. De Ponttor is de poort die nog het beste bewaard gebleven is. Het gebied rondom de Ponttor en de Pontstrasse is het studentengedeelte van Aken. Je vindt hier dan ook veel uitgaansgelegenheden en ook veel restaurants. De plaatselijke lekkernij is de printe, te koop bij iedere bakkerij. Dit is een soort taaitaai, zonder vaste vorm, smaak of structuur. Bij elke bakkerij smaken de Aachener Printen dus anders. Aken is erg beroemd om haar zwavelhoudende warmwaterbronnen, die al in de Romeinse tijd gebruikt werden. Als het warme water borrelt, komen waardevolle mineralen aan de vlakte die goed zouden werken tegen diverse kwalen. De bronnen liggen verspreid over de stad. Om de bronnen heen zijn kuurcentra gevestigd, waarvan Carolus Thermen de bekendste is. Aken ligt letterlijk op enkele kilometers van de Nederlandse en Belgische grens en is dan ook eenvoudig te bereiken zonder gebruik te hoeven maken van een autobahn. 2. Nordhorn Het plaatsje Nordhorn ligt tegen de Nederlandse grens aan, bij Denekamp en niet ver van Enschede. Door de stad stroomt de rivier de Vecht, die binnen het centrum veel aftakt en weer bij elkaar komt. De Vecht kom je dus overal binnen Nordhorn tegen. Het stadje (met ongeveer 50.000 inwoners) positioneert zich dan ook graag als een waterstad en biedt dan ook vele mogelijkheden aan om met bootjes over de Vecht te varen. Maar het populairste vervoersmiddel in Nordhorn is toch de fiets. De stad is dan ook bijzonder fietsvriendelijk ingericht. Bovendien kent Nordhorn een zeer levendig centrum. Er is dan ook een uitgebreid winkelaanbod met een veelzijdig assortiment, wat voor veel Nederlanders uit het grensgebied een regelmatige reden is de grens over te steken. Nordhorn heeft historisch gezien veel banden gehad met Enschede, vooral door de textielindustrie. 3. Trier Trier is één van de oudste steden van Duitsland en je kunt gerust spreken van een openluchtmuseum. Er zijn nog diverse zeer oude gebouwen te vinden, die nog in uitstekende staat verkeren. Helaas is Trier zwaar beschadigd geraakt in de Tweede Wereldoorlog, maar veel beschadigde gebouwen zijn hersteld, of men heeft er nieuwe gebouwen voor in de plaats gezet. De stad ligt tegen de Luxemburgse grens, in het Moezeldal. Trier werd in het jaar 16 vóór Christus gesticht en was een zeer belangrijke stad voor de Romeinen. Goed bewaard, een rijke historie én een zeer mooie lichting in dit Moezeldal zorgen ervoor dat deze stad een bezoek meer dan waard is. De oudste Dom van Duitsland (zie foto), stadspoorten, een paleis, een basiliek en een amfitheater: net over de Luxemburgse grens is de oude, veelal Romeinse historie al te vinden. De stadspoorten Porta Nigra (‘Zwarte Poort’) stammen uit de tweede eeuw na Christus, het amfitheater zelfs uit de eerste eeuw. Dit amfitheater ligt in de helling van de Petrisberg. De tribunes lagen van oorsprong dus gewoon op de berg. Het theater is helaas grotendeels verwoest, maar er zijn nog voldoende overblijfselen om een indruk te krijgen. Ook een deel van de ondergrondse constructie zijn nog te bezoeken. Er worden in dit amfitheater nog altijd concerten en festivals georganiseerd. De Römerbrücke is een oude Romeinse brug over de Moezel, waarvan het huidige fundament gebouwd werd in het jaar 144. De brug staat, net als veel gebouwen in Trier, op de UNESCO Werelderfgoedlijst en mag daarom niet aangepast worden. De brug wordt dus nog altijd gebruikt, maar soms komt de Moezel dusdanig hoog te staan, dat de brug afgesloten moet worden. Om Trier te bereiken zonder autobahnvignet rijdt je door België naar Luxemburg, en steek je daar de grens over. 4. Mönchengladbach Deze stad ligt niet ver van het Limburgse Roermond en is met ruim 265.000 inwoners de grootste stad in dit rijtje. Niet veel verder ligt ook Düsseldorf. Kortom, direct over de grens bevind je je al snel in het Rührgebied. Mönchengladbach werd in 974 gesticht toen men er een abdij bouwde. Mönchenbladbach is een hele groene stad, vol bebossing en parken. De Altstadt (het historische centrum) is niet erg groot, maar kent wel veel uitgaansgelegenheden en restaurants. In Nederland kennen we Mönchengladbach vooral van de plaatselijke voetbalvereniging Borussia Mönchengladbach, wat als subtopper gezien wordt in de Duitse Bündesliga. De club speelt haar thuiswedstrijden in het Borussia-Park, met een capaciteit van zo’n 55.000 toeschouwers. Met andere woorden: Vlak over de grens vind je al snel een grote Duitse club uit de Bündesliga. Mönchengladbach herbergt verder het beroemde museum Abteiberg, met haar sculpturentuin. Het museum zelf stelt beeldende kunst tentoon, waardoor de tuin tegenwoordig ook echt een onderdeel is van het museum. Buiten het centrum is het grootse kasteel Schloss Rheydt te bezoeken. Het kasteel ligt op een eiland in een groot park en kent een flinke historie dat in het kasteel tot openbaring gebracht wordt. Het Abteiberg Museum in Mönchengladbach
De beste musea van Europa
Beoordelingswebsite TripAdvisor deelt ieder jaar de Travelers' Choice Awards uit. Aan hotels en restaurants, maar ook bezienswaardigheden kunnen deze prestigieuze titel winnen. Op basis van beoordelingen van gebruikers (en dit zijn er nogal wat) wordt ieder jaar een lijst met de beste bezienswaardigheden samengesteld. Volgens bezoekers van TripAdvisor zijn dit de tien beste musea van Europa. 1. De Hermitage - Sint-Petersburg, Rusland De Hermitage in Sint-Petersburg 2. Galleria dell'Accademia - Florence, Italië Galleria dell'Accademia in Florence, foto: Wikimedia Commons 3. Musee d'Orsay - Parijs, Frankrijk Musee d'Orsay in Parijs, foto: Wikimedia Commons 4. Akropolismuseum - Athene, Griekenland Akropolismuseum in Athene, foto: Wikimedia Commons 5. Pradomuseum - Madrid, Spanje Pradomuseum in Madrid, foto: Wikimedia Commons 6. National Gallery - Londen, Engeland The National Gallery in Londen 7. Vasamuseum - Stockholm, Zweden Vasamuseum in Stockholm, foto: Wikimedia Commons 8. British Museum - Londen, Engeland The British Museum in Londen 9. Hagia Sophiamuseum - Istanbul, Turkije Hagia Sophiamuseum in Istanbul, foto: Wikimedia Commons 10. Galleria Borghese - Rome, Italië Galleria Borghese in Rome, foto: Wikimedia Commons Het Rijksmuseum in Amsterdam komt volgens bezoekers van TripAdisor op de twaalfde plek (of plaats 20 wereldwijd), het Van Goghmuseum eindigde als 23e. Het bestgewaardeerde Belgische museum is MIM, het muziekinstrumentenmuseum in Brussel.
Vliegen met overstap, loont dat?
StedenTripper werkt samen met Reisgids van de Consumentenbond. Iedere maand verschijnt er een artikel, dat eerder in dit magazine is gepubliceerd, exclusief op StedenTripper.com. Zo maak je kennis met hun praktische tests en uitgebreide reisartikelen. Rechtstreeks vliegen biedt groot gemak. Maar soms is een vlucht met een overstap voordeliger. Maar kun je werkelijk zo veel besparen dat het de langere vluchttijd en het gedoe waard is? De Reisgids vergeleek prijzen en reistijden van vluchten binnen en buiten Europa. Non-stop vliegen is en blijft ideaal omdat je dan het snelst op de plaats van bestemming bent. Je zou verwachten dat die vluchten ook goedkoper zijn, immers je hoeft minder toeslagen te betalen en de luchtvaartmaatschappij kan met minder brandstof toe. Maar een vlucht met overstap blijkt soms toch goedkoper. Vertraging een risico Als het prijsvoordeel groot genoeg is, is kiezen voor een wat langere reistijd logisch. Maar bedenk wel dat de kans op vertraging en daarmee de kans op het missen van de aansluitende vlucht groter is dan bij een non-stopvlucht. Helemaal in het winterseizoen met kans op sneeuw en onbruikbare startbanen. Reken bij vertraging niet al te veel op de service van de luchtvaartmaatschappijen. Ze verstrekken lang niet altijd een gratis hotelkamer en als dat wel zo is, duurt het soms uren voor je die kamer uiteindelijk in mag. Vlieg je met een grote maatschappij die dagelijks meerdere doorverbindingen aanbiedt, dan verlaagt dat de kans om ergens te stranden. Kijk daarom goed naar de vluchtschema’s op de website van de luchtvaartmaatschappij voor je definitief een ticket boekt. Geen compensatie meer De Denied Boarding Compensation (DBC), het recht op vergoeding bij een langdurige vertraging of annulering, geldt niet altijd. Wie instapt op een luchthaven buiten Europa of de Verenigde Staten, bijvoorbeeld in Dubai of Bangkok, en juist daar met een annulering of grote vertraging te maken krijgt, kan fl uiten naar een vergoeding. Gezinnen met kinderen en degenen die wat minder mobiel zijn, doen er verstandig aan om te kiezen voor een non-stopvlucht. Dat scheelt lange wandelingen en wachttijden op luchthavens. Let wel goed op want de maatschappijen maken een onderscheid tussen de term rechtstreeks en non-stop. De laatste is een ononderbroken vlucht. Rechtstreeks betekent dat het vliegtuig onderweg toch een stop maakt om kerosine te tanken of passagiers in of uit te laten stappen. In veel gevallen moet je dan toch het vliegtuig uit. Gratis stopover passé Tot voor kort boden diverse luchtvaartmaatschappijen bij een langeafstandsvlucht een gratis stopover aan als er bij een overstap meer dan 24 uur tussen landen en opstijgen zat. Ideaal om een stad (Singapore, Hong Kong, New York, Kuala Lumpur, Dubai) te ontdekken. Maar daar is helaas bij de allerlaagste vliegtarieven een einde aan gekomen. De maatschappijen vragen hier nu een toeslag voor. In de gunstigste gevallen kost een stopover €50 per ticket extra. Maar meerprijzen van €500 en zelfs hoger komen ook voor. Twee keer een losse vlucht boeken kan in dat geval goedkoper zijn. Helemaal bij een overstap in Europa, waar vaak voor minder dan €100 voordelige tickets te vinden zijn. Intercontinentale overstap Wat de prijzen betreft: bij de door ons gepeilde vluchten naar tien Europese steden lijkt vliegen met een overstap maar twee keer goedkoper. Een vlucht naar Athene was vergeleken met Transavia €24 goedkoper bij Air France via Parijs en naar Wenen bespaar je €20 als je een vlucht met overstap boekt bij Lufthansa. Op zich is dit niet zo verwonderlijk, want de luchtvaartmaatschappijen berekenen op bijna alle enkele vluchten diverse toeslagen. Heen en terug overstappen betekent vier losse vluchten en dus ook vier keer een toeslag. Heel anders gaat het eraan toe bij verre bestemmingen. Dan is overstappen wél lonend. Tegen de verwachting in zagen we geen goedkopere tickets voor non-stopvluchten. Wereldwijd waren vluchten met overstap steevast goedkoper. Het voordeel liep uiteen van €120 voor een ticket met American Airlines naar Miami, tot €351 voor een vlucht naar Buenos Aires. Gemiddeld gezien was de besparing met een overstap €241,70. Emirates stunt Telkens viel op dat Emirates uit Dubai flink aan het stunten is. Maar ook luchtvaartmaatschappijen die niet tot de Sky-Team-alliantie (van KLM en Air France) behoren, scoren prima op lage ticketprijzen voor intercontinentale vluchten met een overstap. Let wel goed op de reistijden, want urenlang wachten kan de pret flink drukken. Zo brengt KLM je non-stop in 11 uur naar Kaapstad; Emirates is goedkoper, maar doet er wel 20 uur over. En wat te denken van een non-stopvlucht naar Los Angeles van ongeveer 11 uur in vergelijking met de 22 uur in onze peiling voor de allervoordeligste vlucht met Emirates via Dubai? Dat scheelt algauw een hele vakantiedag. Conclusie In Europa levert overstappen zelden voordeel op. Naar niet-Europese bestemmingen is overstappen vrijwel altijd lonend. In onze test bespaarden we er gemiddeld zo’n €240 mee. Let wel goed op de uiteindelijke reistijd. Die kan met gemak twee keer zo lang zijn als van een non-stopvlucht. Dit artikel verscheen eerder in de Reisgids van de Consumentenbond. Wil je verder kennismaken met dit inspirerende magazine? Bestel dan een los nummer van Reisgids, of neem een abonnement.
De 10 leukste (gratis!) dingen om te doen in Praag
Eerder gaven we al tips voor gratis bezienswaardigheden in Parijs, Barcelona, Londen, Berlijn, Boedapest en Rome. Op uitnodiging van Czech Tourism en Tix.nl mocht StedenTripper ontdekken dat er ook in de Tsjechische hoofdstad Praag diverse geweldige bezienswaardigheden gratis te bezoeken zijn. 1. Loop over de Karelsbrug De Karelsbrug is één van de meest toeristische trekpleisters van Praag. Voor mooie foto's van de brug zul je dan ook vroeg je bed uit moeten - zorg dat je er voor negen uur bent. Overdag kun je je hier ook erg goed vermaken met mensenkijken. De toeristische drukte zorgt altijd voor interessante taferelen. En met de prachtige Karelsbrug als decor, is dat soms een genot om naar te kijken. 2. Gratis musea Net als in vrijwel iedere andere stad, kun je ook in Praag diverse musea gratis bezoeken. Je moet alleen even weten wanneer. De Nationale Galerij is iedere eerste woensdag van de maand tussen 15:00 en 20:00 uur gratis te bezoeken, het Kampamuseum is diezelfde dag eveneens gratis geopend. Een dag later opent het Tsjechisch Muziekmuseum kosteloos haar deuren. In het kunstzinnige stadsdeel Praag 7 zijn diverse, vooral private, galerieën gevestigd die doorlopend gratis te bezoeken zijn. De Nationale Galerij, aan het Plein van de Oude Stad 3. Bezoek het Letnápark Praag telt diverse stadsparken, die allemaal gratis toegankelijk zijn. Het Letnápark ligt in de wijk Holešovice en biedt een prachtig uitzicht op de rivier de Moldau, de Joodse wijk en het oude centrum. En dat onder het genot van een Tsjechisch biertje in de biergarten. Nou ja, biertje... het kleinste formaat glas is hier een halve liter. Zoals het hoort, in een biergarten. 4. Bewonder het dansende huis Dit opvallende bouwwerk werd ontworpen door de Kroatisch-Tsjechische architect Vlado Miluni, in samenwerking met Frank Gehry. Het fotogenieke huis heeft echter een Nederlands tintje, want het heet eigenlijk 'Nationale-Nederlanden Building'. Lokaal is het echter beter bekend als het 'dansende huis', of Fred & Ginger, naar de dansers Fred Astaire en Ginger Rogers. 5. Beklim de Petřínheuvel Het Petřínpark ligt op een heuvel, vanwaar je een prachtig uitzicht over de stad hebt. Het park is het beste bereikbaar per kabelbaan. Deze is echter - behalve als je al een OV-dag- of weekendkaartje hebt gekocht - niet gratis. Ook toegang tot het uitkijkpunt op de Petříntoren is niet gratis, al is een toegangskaartje voor de bijna 125 jaar oude Eiffeltoren-look-a-like met ongeveer €3,50 ook niet bepaald duur. De toren telt 299 treden, die je naar een geweldig uitzicht over Praag brengen. De Karelsbrug, met aan de linkerzijde de Petřínheuvel en -toren 6. Gratis stadswandeltour Tweemaal per dag organiseert New Europe een gratis stadswandeling door Praag. Deze start dagelijks om 10:30 en 13:45 in het oude stadscentrum van Praag. Is het slecht weer? Dan kun je ook een virtuele stadswandeling doen, of kiezen voor een overdekte cruisetocht van een uur. Niet gratis, maar wel bijzonder leuk, is de optie om Praag per fiets te verkennen. 7. Bezoek Kampa Kampa is een een eiland in de Moldau, dat per trap vanaf de Karelsbrug te bereiken is. Het rustige Kampa-park beslaat de zuidelijke helft. De noordelijke helft bestaat uit een handvol straatjes met restaurants, terrasjes een paar hotels en een klein pleintje. Ook het Kampamuseum is op het eiland gevestigd. Hier kom je niet alleen om de moderne kunst te bekijken, maar ook om van het uitzicht over Praag en de Moldau te genieten, vanaf het museumterras. De trap naar Kampa op de Karelsbrug. Foto: Wikimedia Commons 8. Bekijk de Týnkerk van binnen Deze iconische kerk staat op vrijwel iedere Praagse ansichtkaart. Het is dan ook zonde om dan alleen de buitenkant van het gebouw, vanaf het aangrenzende Oude Stadsplein te bekijken. De kerk is geopend voor publiek van dinsdag tot zaterdag van 10 tot 13 uur en van 15 tot 17 uur. Op zondag kun je, buiten de kerkdiensten, de Týnkerk tussen 10:30 en 12:00 bezoeken. 9. Wandel over de Náplavka-oever Wat de Seine is voor Parijs, is de Moldau voor Praag. De rivier loopt dwars door de stad en de bruggen en oevers zijn ideale plekken voor een heerlijke wandeling. Zo ook de Náplavka-oever, tussen de Jiráskův-brug en de Palacký-brug. Iedere zaterdag tussen 8 en 14 uur staat de kade vol met marktkraampjes, maar er zitten ook enkele goede restaurants en er worden regelmatige hippe feesten georganiseerd. Foto: FarmarskeTrziste.cz 10. Het Vítkovmonument Bovenop de Vítkovheuvel staat een enorm monument, ter ere van het Tsjechisch Legioen. Tijdens de Russische Burgeroorlog trokken deze soldaten dwars door Rusland, om daarna de nieuwe staat Tsjechoslowakije te stichten, in 1918. Pal voor het Vítkovmonument staat het standbeeld van de 15e-eeuwse krijgsheer Jan Žižka. Dit is één van de grootste bronzen sculpturen ter wereld. Aan de voet van dit beeld heb je een prachtig uitzicht over Praag. Lees ook onze stedentrip-special over Praag voor nog meer foto's en tips.
Bijzondere buurten in grote steden
StedenTripper werkt samen met Reisgids van de Consumentenbond. Iedere maand verschijnt er een artikel, dat eerder in dit magazine is gepubliceerd, exclusief op StedenTripper.com. Zo maak je kennis met hun praktische tests en uitgebreide reisartikelen. Wil je de ziel van een stad leren kennen? Verruil het drukke centrum met grote toeristenattracties voor een rustige buurt en de toeristenmenu’s voor lokale lekkernijen. Dompel je onder in een minder bekende, maar bruisende stadswijk en vind onontdekte bezienswaardigheden en leuke cafés. En ontmoet de plaatselijke bevolking. Vergeet de toeristische trekpleisters in het drukke centrum van de stad, waar je op de enorme terrassen door onverschillige obers wordt bediend en bovendien de hoofdprijs betaalt. Bezoek de plekken waar de stadsbewoners komen. Drink koffie en proef de plaatselijke specialiteiten waar zij dat ook doen. Zo leer je een stad het best kennen. Daarom doken we bijzondere wijken in in Rome, Berlijn, Barcelona, Brussel, Istanbul en New York. Rome Doe zoals de Romeinen doen in Trastevere Met honderden overblijfselen uit de Romeinse tijd, sublieme musea, prachtige kerken en gezellige pleinen is een stedentrip Rome misschien wel de citytrip der citytrips. Maar aan die populariteit kleven ook nadelen, zoals lange wachtrijen voor topattracties zoals de Vaticaanse Musea en het Colosseum, en drukte in het centrum waar de toeristenmenu’s voor €10 worden aangeprezen. Het kan ook anders. Wie via het eilandje Isola Tiberina de rivier oversteekt, heeft het idee in een slaperig Toscaans dorp te zijn beland. De straten en pleinen met terracottakleurige stenen liggen er verlaten bij, buurtbewoners maken een praatje terwijl ze de uitbundig bloeiende bloemen water geven of lezen de krant op een terrasje met een (goedkoop!) kopje espresso. Hier kun je doen zoals de Romeinen doen. Het middelpunt van Trastevere is de Santa Mariakerk, de oudste Christelijke kerk in de stad die stamt uit de 2e eeuw. Het huidige gebouw dateert van de 12e eeuw, maar is met de goudkleurige mozaïeken op de gevel en de 22 zuilen uit de oudheid niet minder imposant. In een gezellig hoekje van de wijk ligt Galleria Corsini waar een deel van de collectie van de Galleria Nazionale d’Arte Antica te zien is, met werken van Rubens en Van Dyck. Een must-see is Villa Farnesina met schitterende fresco’s van Raffaël en Peruzzi. Vanuit Trastevere is het slechts een korte wandeling naar Vaticaanstad, maar blijf liever hangen tot de zon onder is, want dan barst het feest los. Locals en toeristen genieten gezamenlijk van het goede leven. Bij Freni e Frizioni aan de Via del Politeama is het altijd gezellig, zowel binnen als op het pleintje, maar vooral ’s avonds is het een aanrader om er een cocktail te drinken en voor een habbekrats gebruik te maken van het heerlijke avondbuffet. Bij Taverna di Mercanti (Piazza dè Mercanti) kun je terecht voor traditionele Romeinse gerechten. Berlijn Alternatief Berlijn in Friedrichshain Friedrichshain ontwikkelt zich in rap tempo tot één van de populairste wijken van Berlijn. Een jaar of zes geleden was de buurt nog het terrein van punkers en alternatieve kunstenaars, maar inmiddels is het een smeltkroes van verschillende lagen van de bevolking. Marjolein van der Kolk, eigenaar van Berlijn-Blog.nl woont al een paar jaar in Friedrichshain en heeft haar hart aan de wijk verpand. ‘Als het zonnetje schijnt, stromen de bewoners van Friedrichshain naar buiten en drinken op straat samen een biertje. Het Volkspark Friedrichshain ontpopt zich tot openluchtbioscoop en er wordt volop gebarbecued. De meeste toeristen kennen de East Side Gallery en Oberbaumbrücke met de spitse torentjes, maar voor de rest is de wijk vrij onbekend. Friedrichshain zit echter boordevol historie. Als ik ’s avonds over de Karl Marx Allee en Straußbergerplatz fiets, ben ik nog altijd onder de indruk. Nergens in Berlijn is de DDR-architectuur zo zichtbaar als hier. De ruim opgezette straten en pleinen zijn van onschatbare historische waarde, echte communistische paradepaardjes. Maar bovenal is de wijk levendig en een beetje alternatief. Op zaterdag zijn er allerlei lekkernijen te koop op de biomarkt aan de Boxhagener Platz en op zondag kunnen liefhebbers DDR-parefernalia kopen op de vlooienmarkt.’ Hoe verschillend de bewoners van Friedrichshain ook zijn, er heerst een enorme saamhorigheid. ‘Met z’n allen bepalen we het gezicht van de wijk’, aldus Marjolein. ‘En hier worden cafés en restaurants vanuit een passie voor lekker eten en drinken geopend, niet puur voor het geld. Ik kom graag in café Anna Kriegbaum, in een zijstraatje van de Frankfurter Allee. Een fijne plek voor een kop koffie en een lekker stuk taart; het café heeft maar twee tafeltjes. ’s Avonds eet ik graag een hapje bij Schwarzer Hahn in de Seumestrasse waar ze regionale gerechten klaarmaken met seizoensproducten.’ Barcelona La Barceloneta: zee, strand én stad De naam en faam van de historische Barri Gòtic of hippe kunstenaarswijk El Borne heeft La Barceloneta niet. Toch heeft de wijk aantrekkelijke kanten. Want wie een stedentrip Barcelona wil combineren met zon, zee en strand moet hier zijn. Van oudsher is La Barceloneta een visserswijk en daarom onlosmakelijk verbonden met de zee. Hier vind je de beste visrestaurants van de stad en is het heerlijk flaneren langs de boulevard. Voor je de handdoek op het zand uitspreidt, kun je nog even wat cultuur snuiven in het Palau la Mar-gebouw waarin het Historisch Museum van Catalonië is gevestigd. In dit oude havengebouw draait het om de Catalaanse geschiedenis: van grotschilderingen uit de prehistorie tot de verwoestende Spaanse burgeroorlog. Vergeet in ieder geval het dakterras niet vanwege het mooie uitzicht over de haven. Het komen en gaan van bootjes kun je ook goed gadeslaan vanaf één van de tientallen terrasjes naast het museum. De stranden langs de nabijgelegen boulevard Passeig Marítim zijn de beste van de stad, ideaal voor zonaanbidders. Liever niet de hele middag bakken? Loop dan even langs de Mercat de la Barceloneta: een geweldige versmarkt met lekkere hapjes en aquaria vol verse vis en schelpdieren. Als de Catalanen aan het einde van de middag uit hun siësta ontwaken, stromen de smalle straten en de cafés in La Barceloneta vol. Cava mag je in elk geval niet missen. De wijk staat namelijk bekend om de vele Cavasbars waar je ook tapas kunt eten. Can Paixano in de Carrer de la Reina Cristina is er dé plek voor. Eigenlijk is het een winkel, maar als cavasbar is het veel populairder: bestel er een bel bubbels en neem er een lekker broodje bij. Can Ramonet in de Calle Maquinista is een van de oudste visrestaurants van de wijk en ook één van de beste. De meeste toeristen lopen eraan voorbij: reden te meer om er naar binnen te gaan. Reserveren is wel noodzakelijk. Brussel Vlaanderen boven in Brussel Naar Brussel ga je om dicht bij huis een stad te bezoeken die toch heel anders aanvoelt. Brussel is ruim opgezet en Franstalig, waardoor de Belgische hoofdstad de uitstraling van een wereldstad heeft. Bekijk even de Grote Markt en het plassende mannetje, maar loop dan snel door naar de Vlaamse wijk. Hier wordt bijna geapplaudisseerd als je Nederlands spreekt. Je vindt er schitterende boetieks van grote Belgische ontwerpers en de cafés gaan pas dicht als de laatste gast vertrokken is. Begin de Vlaamse ontdekkingstocht in Brussel met een bezoek aan Frederic Blondeel op de Baksteenkaai, de beste chocolatier van de stad. Zak daarna rustig de Dansaertstraat af. Hier zijn de meest bijzondere boetieks van de wijk gevestigd. De boekwinkel Passa Porta zit op nummer 46 en heeft een enorm aanbod meertalige boeken, een prima plek om uitgebreid rond te snuffelen, te praten met auteurs en te genieten van een gratis kop koffie. Als het tijd is om een terrasje te pakken, is er keuze genoeg aan het St. Goriksplein. Vergeet niet om even binnen te lopen bij de St. Gorikshal, waar regelmatig exposities zijn. ’s Avonds is het in de Vlaamse wijk tot in de kleine uurtjes genieten geblazen in één van de vele restaurants en cafés. Soms is het even zoeken, want niet overal hangt een naambordje boven de deur. Maar bovenal geldt: waar het druk is, is het goed. Favoriet zijn: Fin de Siècle aan de Karthuizerstraat en café De Walvis aan de Dansaertstraat vanwege het aangename terras. Istanbul Beyoglu: Istanbuls moderne gezicht Istanbul staat bekend om haar verschillende façades: oost ontmoet west en modern gaat hand in hand met traditioneel. Beyoglu mag dan het moderne gezicht van de stad zijn, het heeft een rijke geschiedenis. Wie naar de hippe winkels en bomvolle terrasjes en cafés kijkt, vermoedt niet dat deze wijk uit de 13e eeuw stamt. Beyoglu is ontstaan bij de Gouden Hoorn, waar al eeuwenlang een levendige binnenhaven ligt. De meeste handelaren en inwoners van deze wijk waren niet-moslim, waardoor Beyoglu de reputatie kreeg ‘Europees’ te zijn. De sporen daarvan zijn nog steeds zichtbaar, want de meeste Europese ambassades liggen in Beyoglu. Je waant je hier bijna in Parijs als je een wandeling maakt door het deel van de buurt dat Cihangir heet en in Franse stijl werd gebouwd in de 19e eeuw. Hier wonen van oudsher expats en dat is eigenlijk nog steeds zo. Dat is ook te zien aan de smaakvolle kleding- en vintagewinkels en de grand cafés. De ideale plek voor een luie zondagochtend met een goede brunch. Daal je af naar de Galatabuurt, dan word je getrakteerd op een schitterend uitzicht over het water en de minaretten van de nieuwe moskee en de Hagya Sofia aan de overkant. Dit uitzicht wordt alleen maar beter na een korte beklimming van de Galatatoren. Aan de voet ervan ligt café-restaurant Güney, met een gezellig terras en een simpele, maar o zo goede, kleine kaart. Zowel ’s middags als ’s avonds is het er gezellig. Loop vanaf het café naar de Istiklal Caddesi, de bekendste winkelstraat van Istanbul. Onderweg kom je langs schitterende muziekwinkels die ook voor de a-muzikalen het bezoeken waard zijn. Is winkelen niet je ding? Pak dan aan het begin van de winkelstraat het beroemde trammetje richting het Taksimplein om toch wat van de sfeer te proeven. De shoppers kunnen hun hart ophalen in de moderne kledingwinkels, warenhuizen en boekwinkels. Onderweg nog wat cultuur snuiven kan ook, want er zijn diverse kerken, waarvan de Grieks-Orthodoxe Hagia Triada de mooiste is. Blijf ’s avonds gerust in deze wijk hangen en zoek een plekje op één van de terrasjes aan de Sofyalı Sokak of in de aangrenzende straten. Heerlijk eten kan op nummer 9 waar je uit een keur van warme en koude mezzes kunt kiezen. New York Brooklyn: hip en Hollands Geen wijk in New York is zo Nederlands als Brooklyn. Niet zo vreemd, want in 1646 zetten Nederlandse ontdekkingsreizigers als eerste voet aan land op wat zij toen ‘Breuckelen’ noemden. Inmiddels is de wijk door een grote diversiteit aan bouwstijlen en culturen een ‘must-see’. Bovendien wordt Brooklyn steeds aantrekkelijker voor toeristen die een verblijf in deze wijk verkiezen boven het onbetaalbare Manhattan. En Brooklyn is een prima keuze, want je vindt er lommerrijke parken, gezellige eethuisjes en gloednieuwe boetieks en galerieën waar jong talent de ruimte krijgt. En dat op een metroritje afstand van Manhattan. Ramona Roopnarine werkt voor toeristenbureau NYC & Company, woont al zeven jaar in Brooklyn en kan de wijk niet genoeg aanraden. ‘Brooklyn is een thuishaven, voor iedereen. Je voelt je er al snel op je gemak. Het tempo ligt lager dan in het jachtige Manhattan. Daardoor krijgen jonge kunstenaars, caféhouders en muzikanten sneller een voet aan de grond en hangt er een kunstzinnige sfeer.’ Ramona wandelt graag in de wijk. ‘Er zijn hier zo veel mooie parken en promenades. Een goed bewaard geheim is Brooklyn Bridge Park met een geweldig uitzicht over Manhattan en het lekkerste ijs van New York bij de Brooklyn Ice Cream Factory, onder aan de Brooklyn Bridge. Prospect Park is een oase waar vriendengroepen picknicken, maar waar je ook de Botanical Garden en Brooklyn Zoo kunt bezoeken.’ ‘Wat velen niet weten is dat Brooklyn leuke stadsstranden heeft. Mijn favoriet is het strand bij Coney Island waar je langs de boulevard kunt lopen of een ritje kunt maken in één van de attracties op de kermis.’ Nederlandse roots zijn te vinden in het Wijckoff-huis uit de Stuyvesant-tijd, zo’n 10 kilometer Brooklyn in. Van alle oude monumenten in New York wordt dit als één van de charmantste gezien. Niet zo gek. Het typisch Hollandse huisje staat op een flinke lap grond, zodat de drukte van de stad ineens ver weg lijkt. In Brooklyn is ook een aantal Nederlands Hervormde kerken te vinden, waarvan de bekendste aan Church Avenue staat. Een hapje eten is in Brooklyn geen probleem. ‘Op elke straathoek vind je wel een eetcafé of restaurant waar je gerechten uit de hele wereld kunt proeven’, vertelt Ramona. ‘Mijn favorieten zijn Talde in Park Slope en Walters in Fort Greene. De beste koffie vind je bij Brooklyn Roasting Company op 25 Jay Street.’ Dit artikel verscheen eerder in de Reisgids van de Consumentenbond. Wil je verder kennismaken met dit inspirerende magazine? Bestel dan een los nummer van Reisgids, of neem een abonnement.
Praag: prachtstad vol panorama’s
Dat de Tsjechische hoofdstad Praag een wereldstad is, wordt al in het vliegtuig duidelijk. Ingesloten tussen een Vietnamese monnik en een Argentijnse student voel ik de voeten van de jongste uit het Japanse gezin achter mij in mijn rug prikken. De historische bezienswaardigheden van Praag werken als een magneet op reizigers uit alle delen van de wereld. Eenmaal aangekomen in de stad aan de Moldau blijkt dat die magnetische aantrekkingskracht volledig terecht is, en dat Praag véél meer te bieden heeft dan een mooie brug, een oud centrum en een onbegrijpelijk populaire klok. Gevelporno Een wandeling door de straten van Staré Město (de Oude Stad) en de Nové Město (de aangrenzende Nieuwe Stad) is een must. Bij voorkeur met een lokale gids, die je de toeristische trekpleisters kan laten zien, maar vooral ook de minder bekende highlights van de stad weet te vinden. Onze stadsgids Ladislav is een prachtig voorbeeld. Op vrijwel iedere hoek van de straat weet hij een verhaal te vertellen over vroeger, toen de communisten nog regeerden in - destijds - Tsjechoslowakije. Hij heeft, net als de meeste inwoners van Praag, geen goed woord voor hen over en verwijst steevast naar het voormalige regime als 'de rode bandieten'. Na het horen van zijn verhalen over vroeger, maar ook bij het bezoeken van bezienswaardigheden als het KGB-Museum en het Communismemuseum, valt de duidelijk hoorbare wrok in zijn stem volledig te begrijpen. Tijdens een stadswandeling geniet je optimaal van de vele prachtige gebouwen en sierlijke gevels. Praag herbergt veel art nouveau, maar soms staan ook eeuwenoude gebouwen en communistische bouwwerken letterlijk pal naast elkaar. Gevelporno voor cultuurreizigers met een architectuurfetisj. De enorme diversiteit aan stijlen en kleuren doet je continu omhoog kijken. Ondanks een gebrek aan hoogbouw in de historische binnenstad van Praag, is de stijve nek enkele dagen na thuiskomst nog steeds niet weggetrokken. Bovendien zijn de gevels in het centrum, maar ook in de wijken daarbuiten, verrassend goed onderhouden. Ook dit heeft te maken met de val van het communisme. Aan het begin van de jaren '90 werden de genationaliseerde gebouwen weer teruggegeven aan de inwoners van Praag, die opgezadeld werden met het achterstallig onderhoud. Met restauratie-steun van de overheid is vrijwel het hele centrum tijdens de afgelopen 25 jaar zorgvuldig gerenoveerd. Al vallen de vele reclameborden van Thaise massagesalons, 24-uurscasino's en ´evening gyms´ waarschijnlijk niet in de categorie zorgvuldig. [new_royalslider id="22"] De meeste gebouwen in Praag zijn niet alleen aan de buitenzijde, maar ook van binnen bijzonder mooi. Van sierlijke jugendstil tot pompeuze sovjetinterieurs, of juist strak en modern minimalisme. [new_royalslider id="23"] Panoramastad Aan uitkijkpunten geen gebrek in Praag. In de Oude Stad kun je de Kruittoren en het Raadhuis, waar de beroemde astronomische klok aan is bevestigd, beklimmen. Beide torens geven een mooi uitzicht over de rode daken van de Staré Město. Vanaf het Raadhuis, maar eigenlijk nog beter vanaf het dakterras van het luxe Hotel U Prince, kijk je uit over het Plein van de Oude stad. Doe dit overigens niet rond het hele uur, want dan drommen de toeristen samen op het plein om, schouder aan schouder, de astronomische klok te bekijken. Toegegeven, het is een mooie klok, maar waarom deze zó immens populair is blijft toch enigszins een raadsel. Ook buiten het centrum is er voldoende panoramakeus. Het observatorium van de Zizkov TV-toren biedt, vanuit de westelijke zijde van de stad, een 360°-zicht over Praag en de omgeving. Aan de overkant van de Moldau kun je in de Praagse burcht over de stad uitkijken, maar dat kan ook bij het hoger geleden Vitkovmonument. Hier staat het standbeeld van Jan Žižka, dat één van de grootste bronzen beelden ter wereld is. De persoonlijke favoriet is de Petrintoren, bovenop de Petrinheuvel. Deze kloon van de Eiffeltoren werd in 1891 gebouwd ter ere van de nationale tentoonstelling. Hoewel de toren aanzienlijk kleiner is, ligt de top dankzij de locatie bovenop de heuvel toch nét iets hoger dan dat van het Parijse origineel. Voor ongeveer twee euro mag ik me aan de 299 treden tellende wenteltrap wagen, om daarna, nog enigszins duizelig van de klim, verbaasd te worden het prachtige uitzicht. (klik voor een grotere versie van het uitzicht vanaf de Petrintoren) Vanaf één van de Praagse uitkijkpunten zie je goed hoe compact, maar eigenlijk ook hoe groot het centrum van Praag eigenlijk is. Gelukkig reis je vrij eenvoudig van de ene naar de andere bezienswaardigheid. Voor een paar euro maak je een heel weekend onbeperkt gebruik van het prima openbaarvervoernetwerk. De Praagse tram en metrodienst brengen je vrijwel overal naar toe, enkel voor vliegveld Vaclav Havel moet je overstappen op een bus of taxi. En dat dit zo ongeveer het enige minpuntje aan Praag is, zegt eigenlijk wel voldoende over de stad. Op uitnodiging van CzechTourism en Tix.nl reisde StedenTripper af naar Praag. Bekijk hier ook onze fotoreportage van de Tsjechische hoofdstad, of lees onze tips voor musea in Praag, om te gaan winkelen in Praag, of voor andere bezienswaardigheden in Praag.
De 10 leukste (gratis!) dingen om te doen in Boedapest
De Hongaarse hoofdstad Boedapest is één van de voordeligste stedentripbestemmingen in Europa. En toch valt er ook tijdens een bezoek aan Boedapest het een en ander te besparen. Bezoek bijvoorbeeld deze tien geweldige bezienswaardigheden en betaal... geen rooie cent! 1. Het Vissersbastion Eén van de mooiste plekken in Boedapest. Zowel vanwege het Vissersbastion zelf, als vanwege het uitzicht over de stadsdelen Boeda en Pest. Het Vissersbastion is grotendeels gratis te bezoeken. Enkel voor de bovenste torens en de kapel dien je een toegangsbewijs te kopen. Dit kost ongeveer €2,50, maar is buiten het toeristenseizoen (grofweg van oktober tot maart) eveneens gratis. 2. Ga op kerkentocht Boedapest telt een groot aantal indrukwekkende kerkgebouwen. De Matthiaskerk (of Mátyás-templom) is de bekendste kerk, maar ook de Sint Stephanusbasiliek, de Hongaars-Orthodoxe Kerk, de Franciscanenkerk, de Sint-Annakerk en de Calvinistenkerk zijn zowel van binnen als van buiten prachtig. Verder staat in Boedapest de op-één-na grootste synagoge ter wereld; de enorme, hieronder afgebeelde Nagy Zsinagóga. De openingstijden van de kerken in Boedapest wisselen sterk, controleer dit dus voor vertrek. 3. Beklim de Burchtheuvel Reserveer minimaal een dag voor een bezoek aan de Burchtheuvel, waarvan je de top te voet of met de Budavári Siklókabelbaan kunt bereiken. Naast de eerder genoemde Matthiaskerk en het Vissersbastion vind je hier ook de Burcht van Boeda. Dit voormalige paleiscomplex bestaat uit diverse prachtige gebouwen, omringd door een wirwar van steegjes en straatjes. In de burchtwijk zijn onder meer ook het Historisch Museum en de Nationale Galerij gevestigd. Lang niet alle gebouwen zijn gratis te bezichtigen, maar de burchtwijk zelf en de omliggende tuinen wel. 4. Relax op Margaretha-eiland Margitsziget, of Margaretha-eiland, is een groen eiland in de Donau, van 2,5 bij 0,5 kilometer. Locals komen hier om te relaxen of om te wandelen, maar ook bij hardlopers is het eiland populair. Stadspark Margaretha-eiland telt meer dan 5 kilometer aan hardlooppaden, maar ook onder meer middeleeuwse ruïnes, een kleine dierentuin, een Japanse tuin, een muziekfontein, een fraaie watertoren, zwembaden, een wellness-center en een openluchttheater. Allesbehalve een saai eiland dus! 5. Wandel over het Heldenplein Parijs heeft de Arc de Triomphe, Berlijn de Brandenburger Tor en Boedapest heeft Hősök tere; het Heldenplein. Dit plein aan het einde van de Andrássyboulevard is ongetwijfeld één van de meest gefotografeerde plekken in Boedapest. Centraal op het plein staat het Millenniummonument. Een 45 meter hoge zuil, met op de top de aartsengel Gabriël, wordt omringd door een zuilengalerij met veertien bronzen beelden van voormalige Hongaarse vorsten. Direct achter het Heldenplein ligt stadspark Városliget. 6. Gratis stadswandeling Wandel onder begeleiding van een lokale gids door de oude straten van Boeda en Pest, en haal zo het meeste uit je bezoek aan de stad. Kies voor de 2,5 uur durende algemene stadswandeling door Boedapest, die je onder meer langs het Greshampaleis (tegenwoordig een hotel), de Sint Stefanusbasiliek en uiteraard de burchtwijk leidt. Of kies voor één van de gratis thema-varianten, zoals de communisme-tour. 7. Bezoek het Parlementsgebouw Het Hongaars Parlementsgebouw in Boedapest kun je niet missen. Vanuit Boeda heb je goed zicht op dit imposante gebouw, dat niet alleen het grootste gebouw van het land, maar ook nog steeds het hoogste van Boedapest is. Maar beperk je niet tot een fotomoment aan de overkant van de rivier - het Parlementsgebouw is het zeker waard om van dichtbij bekeken te worden. Om naar binnen te mogen zul je een kaartje van ongeveer 6 euro moeten kopen, maar onder meer de binnenplaats is gratis te bezoeken. 8. Párisi Udvar De winkelgalerij Párisi Udvar - het Parijse hof - werd in de vroege 20e eeuw gebouwd, en is te vergelijken met Galleria Vittorio Emanuele II in Milaan. De overdekte galerij beslaat de onderste twee verdiepingen van het Brudern-huis. Párisi Udvar heeft een prachtig glazen dak en het gebouw is versierd met talloze sculpturen. 9. Bewandel de Boedapestse bruggen Er zijn 14 bruggen binnen de stadsgrenzen van Boedapest, die de stadsdelen Boeda en Pest met elkaar verbinden. Vooral de Vrijheidsbrug, de Elizabethbrug en de Kettingbrug (Széchenyi lánchíd) zijn meer dan een oversteekplaats over de Donau. Deze bruggen hebben een uitstraling die past in het rijtje van iconen als de Londense Tower Bridge of de Karelsbrug in Praag. 10. Gratis musea Net als in veel andere grote Europese steden, openen ook veel musea in Boedapest hun deuren af en toe gratis voor het publiek. Veel musea zijn gratis geopend op Hongaarse feestdagen; op 15 maart, 20 augustus en 23 oktober. Verder zijn de Hongaarse Nationale Galerij en het Museum voor de Schone Kunsten (foto onder) iedere derde zaterdag van de maand gratis te bezoeken voor iedereen jonger dan 26 jaar. Tijdens de museumnacht, die meestal eind juni plaatsvindt, kun je niet gratis, maar voor slechts zo'n 4 euro alle musea in Boedapest bezoeken. Al wordt dat alle erg lastig in één nacht.
Europa’s Minst Toeristische Landen
Het toerisme zit opnieuw sterk in de lift, zo blijkt uit cijfers van toerisme-organisatie UNWTO. Waren er in 1950 nog 25 miljoen toeristen die de wereld over reisden, in 2013 was dit gestegen naar 1,1 miljard. Een stijging van 4400% in minder dan 65 jaar tijd! Het lijkt dus niet alleen steeds drukker te worden bij toeristische attracties, het is ook echt zo. Gelukkig zijn er nog voldoende plekken op aarde die nog niet ontdekt zijn door het massatoerisme. Ben jij op zoek naar een toeristen-vrije bestemming? Deze tien landen ontvangen jaarlijks gezamenlijk minder toeristen dan de Franse hoofdstad Parijs. 1. Liechtenstein 2. Moldavië 3. Wit-Rusland 4. San Marino 5. Monaco 6. Macedonië 7. Bosnië 8. IJsland 9. Servië 10. Armenië Foto Wit-Rusland via Marc Veraart, overige foto's via Wikimedia Commons De lijst met meest toeristische landen van Europa wordt overigens aangevoerd door Spanje, dat jaarlijks ruim 60 miljoen buitenlandse toeristen aantrekt. Italië is tweede, Turkije derde. Nederland staat elfde op de lijst met Europa's meest toeristische landen, België is twintigste.
Laat je verrassen door de Aziatische zijde van Istanbul
De meeste “must-see” lijstjes voor Istanbul staan vol met schitterende bezienswaardigheden uit het oude Europese deel van de stad. De Hagia Sofia, de Blauwe Moskee, het Topkapi Paleis… Allemaal prachtige gebouwen en plekken waar je zeker geweest moet zijn, maar aan de overkant van de Bosporus ligt een onderbelicht stukje Istanbul, dat op zijn minst net zo mooi is. Niet alleen het Europese deel van de stad is namelijk de moeite waard, ook het Aziatische deel is zeer indrukwekkend. Wist je bijvoorbeeld dat alleen aan die kant van de Bosporus al meer dan 180 moskeeën staan? Dit zijn 3 must-see bezienswaardigheden aan de Aziatische zijde van Istanbul. De Yeni Validemoskee De in 1708 gebouwde Yeni Validemoskee staat ook wel bekend als “de Nieuwe Koninginnenmoeder”. Deze moskee ligt dicht bij de Bosporus, en de twee minaretten zijn kenmerkend voor het silhouet van de Aziatische zijde van de stad. De moskee is gebouwd in opdracht van Emetullah Rabia Gülnüs, de moeder van Sultan Ahmed III. Emetullah had op Kreta een rustig leventje, totdat ze werd ontvoerd door de Ottomanen en werd meegenomen naar het harem van Sultan Mehmet IV. Daar aangekomen werd ze al snel de favoriete vrouw van de sultan en kreeg twee zoons die beide later ook sultan zouden worden. Na haar dood werd Emetullah begraven in de Yeni Validemoskee, waar haar tombe tot vandaag de dag beschermd wordt door een indrukwekkend geweven ijzeren hekwerk. Ook de rest van het interieur is een bezoekje meer dan waard, bijvoorbeeld de schitterende kalligrafie van de hand van Hezarfen Mehmet Efendi. Het Küçüksu-paviljoen Er staan niet alleen moskeeën aan de Aziatische kant van Istanbul, je vindt er bijvoorbeeld ook het Küçüksu paviljoen. Het in 1857 gebouwde paviljoen diende als lodge voor Sultan Abdulmecid I en kijkt uit over de Bosporus. Vandaag de dag is het paviljoen opengesteld voor publiek, en kun je de schitterende en rijk gedecoreerde lodge met eigen ogen bekijken. Van buiten valt direct op dat het paviljoen geïnspireerd is op de Europese stijl en cultuur. De architect van het paviljoen had in Parijs gestudeerd en de inspiratie die hij daar opdeed mee teruggenomen naar Istanbul. Het paviljoen bestaat uit vier even grote kamers op iedere verdieping, met ramen van gekleurd glas en enorme haarden opgetrokken uit Italiaans marmer. Veel mensen noemen het ook wel “een paleis”, wat niet helemaal klopt, omdat het gebouw nooit bedoeld was om in te slapen. Dat zie je er echter niet aan af! Het is één van mooiste bezienswaardigheden van de stad, die je vreemd genoeg bijna nooit op een ‘must-see’ lijstje tegenkomt. De Şemsi Paşamoskee Deze bescheiden moskee is de kleinste die ooit in opdracht van een Groot Vizier in Constantinopel is gebouwd. De moskee werd in 1581 ontworpen door Mimar Sinan, in opdracht van Vizier Semsi Pasha. Ondanks de bescheiden afmetingen van de moskee, wist Sinan een schitterende moskee te ontwerpen. De ligging aan het water en de manier waarop de architect de moskee in de omgeving heeft laten opgaan, maken dit één van de mooiste moskeeën van de stad. Deze gastblog is geschreven door reis- en Istanbul-liefhebber Erik Buis. Hij beheert de website Stedentrips-Istanbul.nl waar je veel informatie vindt over deze schitterende stad.
Florence wint World’s Best Cities Award
Het Italiaanse Florence is de grote winnaar van de World's Best Awards, een jaarlijks terugkerende verkiezing van het Amerikaanse reismagazine Travel+Leisure. De historische Toscaanse stad versloeg een andere Italiaanse stad, Rome. De winnaar van de vorige editie, Istanbul, staat volgens de lezers van Travel+Leisure dit jaar op de derde plek. Brugge, vorig jaar nog achtste, valt tot buiten de top 10. 1. Florence, Italië 2. Rome, Italië 3. Istanbul, Turkije 4. Sevilla, Spanje 5. Barcelona, Spanje 6. Boedapest, Hongarije 7. Praag, Tsjechië 8. Siena, Italië 9. Parijs, Frankrijk 10. Edinburgh, Schotland Volgens de bezoekers van Travel+Leisure is het Four Seasons Hotel Gresham Palace in Boedapest het beste hotel van Europa. De beste luchthaven is dat van het Zwitserse Zürich. Bij de verkiezing voor 'beste eiland' ging Santorini met de titel aan de haal. Het Griekse eiland werd gevolgd door Capri (Italië) en Kreta (Griekenland).
Lille: Frans met een vleugje Vlaams
StedenTripper werkt samen met Reisgids van de Consumentenbond. Iedere maand verschijnt er een artikel, dat eerder in dit magazine is gepubliceerd, exclusief op StedenTripper.com. Zo maak je kennis met hun praktische tests en uitgebreide reisartikelen. Reed je vroeger met een grote boog om de grauwe industriestad heen, tegenwoordig loont het alleszins de moeite om de borden ‘Lille, centre ville’ te volgen. Lille is de levendige en sfeervolle hoofdstad van Noord-Frankrijk en biedt prachtige, moderne kunst in eigentijdse musea. In 2004 was Lille - of Rijsel in het Vlaams - culturele hoofdstad van Europa. De stad onderging voorafgaand aan deze uitverkiezing een metamorfose en ontpopte zich als een ware kunst- en winkelstad. Rond het TGVstation Lille Europe verrees de door de Nederlandse architect Rem Koolhaas ontworpen zakenwijk Euralille. Voordat Lille bij Frankrijk werd ingelijfd maakte de stad achtereenvolgens deel uit van Spanje, Bourgondië en Vlaanderen. Deze bewogen geschiedenis vind je terug in de architectuur. De trapgevels en rode bakstenen geven de historische panden een Vlaams tintje. Lille was een welvarende handelsstad in de Middeleeuwen, een vestingstad onder het bewind van Lodewijk XIV en een industriestad in de 19e en 20e eeuw. Het oude Lille De Place du Général de Gaulle, door de inwoners nog steeds Grand’Place (Grote Markt) genoemd, is het kloppend hart van de stad. De enorme fontein midden op het plein fungeert als ontmoetingsplek. Tot diep in de nacht zitten jongeren en ouderen op de rand van het bassin. Het pronkstuk van de stad, de Vieille Bourse (Oude Beurs) aan de rand van het plein oogt als een eenheid, maar bestaat in feite uit 24 handelshuisjes rond een binnenplein. Aan het tweede stadsplein, Place du Théâtre, staat de Opéra. Op de gevel prijken de beelden van Apollo en de muzen. De Nieuwe Beurs met de 76 meter hoge klokkentoren werd in 1923 voltooid in neo-Vlaamse stijl als moderne tegenhanger van de Oude Beurs. In het gebouw zetelt nu de Kamer van Koophandel. De Opéra in Lille Ten noorden van het Theaterplein ligt Vieux Lille, de oude stad. Het is een aangename, grotendeels gerestaureerde wijk met smalle straatjes, hobbelige keienpleinen, doorsteekjes, chique modehuizen, delicatessenzaken en veel leuke winkeltjes. Een gouden arm, bevestigd aan het balkon van een hoekhuis, wijst de weg naar de Rue de la Grande-Chaussée die sinds de Middeleeuwen de Grote Markt met de haven verbindt. Deze elegante straat wordt omzoomd door 18e-eeuwse huizen. De Rue de la Monnaie is de levensader van de wijk. Achter een imposante voorgevel en monumentale poort ligt het Hospice Comtesse. Het gasthuis voor zieken, armen en pelgrims werd in 1237 gesticht door Johanna van Constantinopel, gravin (comtesse) van Vlaanderen. In 1468 brandde het af. Wat rest zijn de ziekenzaal en de later aangebouwde kapel. Hierin is tegenwoordig het historisch museum gevestigd met een aardige collectie aardewerk, meubilair en schilderijen. Opvallend aan de kathedraal Notre Dame de la Treille, een paar straatjes achter de Rue de la Monnaie, is dat deze niet af is. Pas in 1999, meer dan 150 jaar na de eerste steenlegging, kreeg de kathedraal een eigentijdse voorgevel van 110 platen wit marmer. De dunne platen laten het zonlicht gedeeltelijk door en zorgen voor sfeervol licht in de kerk. Zwembadkunst De Place de la République is een imposant plein in de 19e-eeuwse stadsuitbreiding en ademt met zijn fontein grandeur. Het Musée des Beaux Arts herbergt de belangrijkste kunstcollectie van Frankrijk na het Louvre. De ontvangsthal wordt gevuld door twee enorme kroonluchters, kunstwerken van de Italiaanse ontwerper Gaetano Pesce. Het is een klassiek museum met hoge wanden vol schilderijen, krakende vloeren en slecht leesbare bordjes. De collectie is echter indrukwekkend. Er hangen meesterwerken van Rubens, Van Dyck, Goya, Donatello, Rodin en Picasso. Verrassend is de kelder waar beelden, schilderijen en andere kunstvoorwerpen uit de Middeleeuwen en Renaissance goed tot hun recht komen. Twee musea in de voorsteden van Lille zijn eveneens een bezoek waard. De metro brengt je snel naar de oude textielstad Roubaix. Op loopafstand van het metrostation staat La Piscine, een voormalig zwembad in art-decostijl dat is omgebouwd tot een intrigerend museum voor moderne kunst. Bassin, kleedhokjes en de voormalige badzalen zijn behouden en dienen als decor voor schilderijen, manshoge beelden, kunstvoorwerpen en tijdelijke tentoonstellingen. Ook de voorstad Villeneuve d’Asq heeft een museum voor moderne kunst. Het LaM heeft drie collecties: moderne kunst, hedendaagse kunst en art brut (rauwe kunst). Markt en braderie Iedere zondagmorgen is het druk op de markt van Wazemmes, een multiculturele wijk niet ver van de Place de la République. Zowel binnen in de markthal als buiten op het plein verdringen de kopers zich rond de kramen met kleding, schoenen, huishoudelijke artikelen, groenten, fruit, bloemen en kaas. De terrassen rond de markt zitten vol en muziekgroepjes spelen vrolijke deuntjes. Tijdens het eerste weekend van september verandert het hele stadscentrum in een grote rommelmarkt, de Braderie de Lille. Kraampjes met antiek, meubels, serviesgoed, kleding, boeken, curiosa en hebbedingen vullen dan de straten en pleinen. Dit artikel verscheen eerder in de Reisgids van de Consumentenbond. Wil je verder kennismaken met dit inspirerende magazine? Bestel dan een los nummer van Reisgids, of neem een abonnement.
5 Europese steden in finaleronde New7Wonders Cities
Met het afvallen van Athene en Praag maken er nog vijf Europese steden kans om verkozen te worden tot 'stadswereldwonder'. Deze verkiezing wordt georganiseerd door New7Wonders, dat eerder ook al de zeven natuurwonderen selecteerde. Steden als Rome, Berlijn en Parijs waren opvallend genoeg in een eerdere ronde al afgevallen. Ook Amsterdam, Brussel en Brugge haalden het niet tot de finaleronde. Deze vijf steden haalden het wel. Barcelona Londen Reykjavik Sint Petersburg Istanbul Op 7 oktober wordt het aantal finalisten nogmaals uitgedund, van 21 naar 14. Vervolgens worden op 7 december de zeven wondersteden bekend gemaakt. Stemmen op je zeven favoriete steden kan hier.
Hotel in Parijs? Betaal wat je wilt!
Vijf Parijse hotels hebben tijdelijk hun vaste hotelkamerprijzen afgeschaft. In plaats daarvan mogen gasten zelf achteraf beslissen wat zij een overnachting waard vonden en dit als kamerprijs betalen. De proefperiode loopt tot en met 10 augustus, maar wordt bij succes ongetwijfeld verlengd. Uiteraard zijn er een paar kleine lettertjes. Zo is de vrije kamerprijs alleen geldig bij een overnachting voor twee personen, voor maximaal één nacht. Extra's, waaronder ontbijt, toeristenbelasting en versnaperingen uit de minibar, vallen buiten de vrije prijs. Daarnaast betaal je een vast bedrag van 17 euro per reservering. Gratis overnachten en ontbijten zit er dus, zelfs bij grote ontevredenheid, niet in. De vijf deelnemende drie- en viersterrenhotels kun je hier bekijken en reserveren.
De Ultieme Budgetsteden
Heb je zin in een stedentrip, maar geen dikke portemonnee? N'est pas de problème! Wie goed zoekt en slim boekt kan soms al voor enkele tientjes een weekend in het buitenland doorbrengen. En dan niet eens in een hostel vlak over de grens, maar per vliegtuig naar een prima middenklassehotel. We onderzochten welke steden in Europa over voordelig geprijsde hotels, restaurants en bezienswaardigheden beschikken én goed bereikbaar zijn vanuit Nederland of België. Dit zijn de tien ideale bestemmingen voor een budget-citytrip. 1. Krakau, Polen Voor een retourtje met Ryanair vanaf Eindhoven betaal je ongeveer 70 euro, maar als je vanaf Brussel-Charleroi vliegt is het zelfs nog 20 euro goedkoper. Bovendien vind je in Krakau de beste restaurants van Europa, die ook nog eens zeer betaalbaar zijn. Ook de hotels in de Poolse stad zijn gunstig geprijsd en goed onderhouden, waarmee Krakau de ultieme budgetbestemming is. 2. Boedapest, Hongarije Boedapest is een stuk bekender bij de Europese toeristen, wat te zien is in de prijzen. Nog steeds érg goedkoop, maar door het verder ontwikkelde toerisme wel net iets duurder dan Krakau. De Hongaarse hoofdstad scoort daarentegen beter op bereikbaarheid en bezienswaardigheden en eindigt daardoor maar nét achter Krakau. 3. Sofia, Bulgarije Met Wizz Air vlieg je voor minder dan 40 euro heen én terug (vanaf-prijs) naar Sofia. Ook het aanbod van hotels en restaurants is uitstekend en bovendien zeer schappelijk geprijsd. Ook beschikt de eeuwenoude stad over een verrassend aanbod aan bezienswaardigheden. 4. Riga, Letland Voor vliegtickets, restaurants en hotels geldt hetzelfde: voldoende keus, voordelig en prima kwaliteit. Daarnaast is Riga in 2014 Culturele hoofdstad van Europa, wat, vanwege alle feestelijke activiteiten daar omheen, een extra reden is om dit jaar nog even naar Riga te reizen. 5. Warschau, Polen Een retourtje Warschau boek je al vanaf 30 euro. Voor de duidelijkheid: dat is per vliegtuig! Ook het prijspeil van de hotels en restaurants in de Poolse stad schommelt min of meer rond dit niveau. En het gehele stadscentrum van Warschau staat op UNESCO's Werelderfgoedlijst, dus met de bezienswaardigheden en de gezelligheid zit het ook wel goed! 6. Zagreb, Kroatië Ook Zagreb scoorde, met een tweede plaats, al erg goed in ons restaurant-onderzoek. Dat bleek geen toevalstreffer, want ook de Kroatische hotels zijn goed en goedkoop. Een vliegreis vanaf Amsterdam of Brussel is iets duurder, al kun je Zagreb vanaf Keulen (Germanwings) ook voor een schappelijke prijs bereiken. 7. Vilnius, Litouwen De hoofdstad van Litouwen zal niet op veel wensenlijstjes staan voor een stedentrip. En dat terwijl je je eigenlijk geen buil kunt vallen aan een bezoekje aan Vilnius. De uitstekende horecavoorzieningen en het verrassend leuke, historische stadscentrum zijn in ieder geval de ideale ingrediënten voor een geslaagde stedentrip. 8. Praag, Tsjechië Praag valt min of meer in dezelfde categorie als Boedapest - een geweldige collectie bezienswaardigheden, maar vanwege de (terechte!) populariteit onder toeristen niet meer zo extreem goedkoop als in het verleden. Praag mag zeker niet ontbreken op de bucketlist van budgetreizigers. 9. Tallinn, Estland Het moge duidelijk zijn: de Baltische Staten zijn prima budgetbestemmingen, want met Tallinn is ook Estland vertegenwoordigd in deze top tien. De Estse hoofdstad combineert het beste uit West- en Oost Europa met elkaar, waarbij vooral de prijzen afkomstig lijken zijn uit het goedkopere oosten. 10. Bratislava, Slowakije De bereikbaarheid kost Bratislava een hogere positie. Directe vluchten naar de Slowaakse hoofdstad vertrekken enkel vanaf Brussel-Charleroi. Met de horeca en bezienswaardigheden is het in Bratislava een stuk beter gesteld, waardoor de stad nog net tot de 10 ultieme budgetsteden gerekend mag worden.
Hotelbeoordelingen: Hoe betrouwbaar zijn ze?
StedenTripper werkt samen met Reisgids van de Consumentenbond. Iedere maand verschijnt er een artikel, dat eerder in dit magazine is gepubliceerd, exclusief op StedenTripper.com. Zo maak je kennis met hun praktische tests en uitgebreide reisartikelen. Met een paar muisklikken heb je toegang tot miljoenen rapportcijfers en recensies van honderdduizenden hotels, wereldwijd. Handig bij het kiezen van een hotel. Maar hoe betrouwbaar zijn deze reviews eigenlijk en hoe maak je er verstandig gebruik van? Recensies en cijferlijstjes vormen prima informatie bij de keuze van een hotel of restaurant. Hoe hotels zichzelf beschrijven is immers per definitie gekleurd. Maar kun je elke hotelbeoordeling blindelings geloven? Nee, fraude is niet uit te sluiten. Niettemin worden reviews steeds populairder en zijn er steeds meer mensen die hun keus er mede door laten bepalen. Ze hechten er kennelijk zoveel waarde aan dat ze twijfels over de betrouwbaarheid op de koop toe nemen. Ook voor de reisindustrie zijn reviews belangrijk. Bezoekers blijven langer op een website wanneer daar reviews staan, de inkomsten uit reclame en ‘doorklikvergoedingen’ lopen daardoor op en de kans op een boeking is groter. ‘Zonder reviews geen klanten’, is een gangbare mening. Wij selecteerden acht websites en inventariseerden aan de hand van reviews over tien hotels die we kennen, wat deze te bieden hebben. Daarnaast deden we een oproep naar ervaringen onder lezers van de nieuwsbrief van de Consumentenbond en spraken we met insiders. We beperken ons in dit artikel tot hotelreviews. Alle acht websites hebben ook andere recensies, variërend van B&B’s en bungalows tot verblijfplaatsen en bezienswaardigheden. (meer…)
Luik: Van industriestad naar design-hotspot
Hoewel de meeste mensen bij een stedentrip niet meteen aan Luik zullen denken, is deze Waalse stad een absolute aanrader. Op slechts een half uur afstand met de trein vanaf Maastricht, voelt het echt alsof je in een ver land verzeild bent geraakt. Onderweg naar Luik en in de stad zelf zijn nog steeds sporen van haar historie als mijn- en industriestad zichtbaar. Met recente renovaties en schitterende moderne architectuur is Luik echter verworden tot een stad die liefhebbers van design en architectuur niet mogen missen. Place St.-Lambert, in het centrum van Luik (meer…)