Van de meeste populaire bezienswaardigheden in Europa zijn zelfs de kleinste details tot in perfectie afgewerkt. Er zijn echter ook veel toeristentrekpleisters waar dit absoluut niét het geval is. Ziekten, leeggeraakte staatskassen en oorlogen zorgden ervoor dat de constructie van deze tien gebouwen nooit kon worden voltooid.
Sagrada Familia – Barcelona, Spanje
Eén van de bekendste werken van architect Gaudí en waarschijnlijk ook het bekendste onvoltooide bouwwerk ter wereld. Er wordt in Barcelona al bijna 130 jaar continu gewerkt aan de imposante kerk, die volgens de meest gunstige planning in 2026 gereed moet zijn. Ondanks dat de Sagrada Familia haar hoogste punt nog niet eens heeft bereikt, heeft zij al meer dan 3 miljoen bezoekers mogen verwelkomen, en is deze door paus Benedictus XVI als basiliek gewijd en tot UNESCO Werelderfgoed verklaard. Niet slecht, voor een onaf gebouw.
Een hijskraan torent boven Sagrada Familia uit, via Marcello Provenzano
Wickham’s Department Store – Londen, Engeland
Aan het begin van de twintigste eeuw kocht het grote Wickham de winkels aan Mile End Road in Londen. Hier moest namelijk het grootste warenhuis uit de omgeving verrijzen. De gebroeders Spiegelhalter, eigenaren van één van de winkeltjes, hielden echter hun poot stijf. Zelfs toen de bouw van het warenhuis begon weigerden ze om hun juwelierswinkel te verkopen. Het resultaat is een enorm gebouw, dat halverwege wordt onderbroken door het kleine winkeltje van de standvastige broers. Zowel Wickham als juwelier Spiegelhalter zijn inmiddels vertrokken, maar de panden zorgen nog steeds voor een vreemd beeld aan de Mile End Road.
Wickham’s, halverwege onderbroken door de voormalige juwelier, via Mike
Kathedraal van Siena – Siena, Italië
De originele Cattedrale di Santa Maria Assunta werd in de 12e en 13e eeuw gebouwd, maar een eeuw later was men niet meer tevreden over de grootte. De kathedraal moest tweemaal zo groot worden, maar een uitbraak van de pest gooide roet in het eten. De voor- en binnenzijde van de Duomo zijn tot in perfectie afgewerkt, maar aan de achterzijde zijn de onvoltooide bogen van de aanbouw zichtbaar. Een gedeelte is later maar dichtgemetseld, om dienst te kunnen doen als kathedraalmuseum.
De achterzijde van de kathedraal doet dienst als parkeerplaats, via Bryan Smith
Seebad Prora – Prora, Duitsland
In het grootste hotel van Europa hebben gek genoeg nooit hotelbedden gestaan. Het was in 1935 gepland als dé plek waar Duitse arbeiders tot rust moesten komen, maar de bouw kwam stil te liggen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het badhotel op het Noordduitse eiland Rügen zou plaats moeten bieden aan 20.000 gasten, maar heeft enkel onderdak geboden aan vluchtelingen en legerofficieren. Volgens de meest recente plannen zou de Kolos van Prora alsnog een vakantieresort moeten worden, maar of dit ooit werkelijkheid wordt is nog maar de vraag.
Het 4,5 kilometer lange, leegstaande badhotel, via Martijn van Exel
National Monument – Edinburgh, Schotland
Om de Britten die tijdens de oorlogen met Napoleon waren gesneuveld te eren, werd in 1826 gestart met de bouw van een monument in Edinburgh. Het Parthenon in Athene stond model voor het monument, dat net als de Griekse zuilengalerij vanaf een heuvel over de stad uit moest kijken. Zo ver kwam het echter nooit, want het geld was drie jaar na de start van de bouw al op. Wat een oorlogsmonument had moeten worden, werd lange tijd neerbuigend Edinburgh’s Disgrace genoemd.
Het onvoltooide monument op Calton Hill, via David Ball
Szkieletor – Krakau, Polen
Het moest het hoofdkantoor worden van het Poolse bedrijf NOT, maar door een economische crisis aan het begin van de jaren ’80 werd de bouw not voltooid. Het 92 meter hoge geraamte werd door de inwoners van Krakau Szkieletor genoemd, naar de slechterik Skeletor uit een destijds populaire comicreeks. Nadat de constructie lange tijd als enorme reclamezuil is gebruikt, is Skieletor een paar jaar geleden verkocht aan een investeerder. Het was de bedoeling om in 2010 te starten met het ombouwen tot appartementencomplex, maar ook dit is alweer vertraagd.
Skieletor is het op-één-na hoogste gebouw van Krakau, via Iacekk
Kathedraal van Cuenca – Cuenca, Spanje
Tussen Madrid en Valencia ligt het kleine stadje Cuenca, dat voornamelijk bekend is om de lokale kathedraal, die voluit Basílica de Nuestra Señora de Gracia heet. De façade van de 13e eeuwse kathedraal is, ondanks dat deze in 1902 na een aardverschuiving volledig is herbouwd, onvoltooid. De voorzijde van het gebouw is prachtig, maar de geplande, tientallen meters hoge toren ontbreekt -ondanks vele bouwkundig plannen- tot op de dag van vandaag.
De façade van de kathedraal van Cuenca, via Javier del Gama
Slot Herrenchiemsee – Herreninsel, Duitsland
Ten oosten van de Beierse hoofdstad München ligt het eiland Herreninsel, of Herrenchiemsee. Aan het einde van de negentiende eeuw gaf koning Lodewijk II opdracht voor de bouw van een paleis dat Versailles moest doen verbleken. Zeven jaar nadat de eerste steen werd gelegd was alleen het middelste gedeelte van het paleis klaar, maar de staatskas leeg. De bouw van Slot Herrenchiemsee, maar ook de bouw van Slot Neuschwanstein, werd een jaar later, na de dood van de koning, direct stilgelegd. Voor toeristen is een deel van de bouwplannen later alsnog uitgevoerd, maar een tweede Versailles is het nooit geworden.
De (voltooide) spiegelkamer in Herrenchiemsee, via Ricka
Kasteel Almere – Almere, Nederland
Om de historie van de grootste jonge stad van Nederland (Almere werd gesticht in 1975) kunstmatig te verrijken, werd in 2000 opdracht gegeven voor de bouw van een heus kasteel. Model voor deze moderne burcht stond Kasteel Jemeppe, in het Belgische Hargimont. Doordat de bouw door financiële problemen al binnen twee jaar na de start werd stilgelegd, lijkt enkel het karkas van ‘de Ruïne van Almere’ op dat van Kasteel Jemeppe. Omdat de gemeente Almere niet instemde met een kleine wijziging in het bestemmingsplan van het onvoltooide kasteel, liep ook een overnamepoging op niets uit. Hierna zijn de nog aanwezige bouwmaterialen en de inboedel geveild, waarmee de kans op voltooiing van het kasteel nog eens is verkleind.
Er is nog veel werk te verzetten in Almere, via Kenneth Verburg
Woodchester Mansion – Stroud, Engeland
Het verhaal van Woodchester Mansion is vrijwel gelijk aan dat van Kasteel Almere, al kregen de eerste bouwplannen hier anderhalve eeuw eerder vorm. Vanaf de buitenkant lijkt het alsof de villa volledig is voltooid, maar aan de binnenzijde wordt duidelijk dat de bouwlieden nog lang niet klaar waren toen zij de bouwplaats in 1870 voor de laatste keer verlieten. Vloeren, plafonds en hele kamers ontbreken nog, waadoor Woodchester Mansion van binnen aandoet als een heus spookhuis. Ieder jaar wordt hier rond Halloween dan ook een spookfeest gegeven door de huidige eigenaar, die het als toeristische attractie probeert te vermarkten.
Vanaf de buitenzijde lijkt de villa redelijk ‘af’, via kdavid91